Verrast door het nieuws is Bas Hoftijzer, directeur van de Eben-Haëzerschool in Tholen, niet. „Dit hangt al lang in de lucht. Het kabinet bleef zeggen dat het niet ging gebeuren. Nu, om 5 voor 12, wordt toch overwogen de scholen te sluiten.”

Hoftijzer begrijpt de gedachtegang van het kabinet, maar ziet vooral de nadelen van de eerdere sluiting. „Deze weken hebben we allerlei activiteiten rondom Kerst. Snoepzakken, boekjes die we uitdelen. Als we volgende week al sluiten, levert dat een bult werk op voor de leerkrachten. Het hele lesprogramma moet ook verschoven worden.”

Een week minder school levert de leerlingen niet direct een grote achterstand op, denkt de directeur. „Maar als je de optelsom maakt van alles wat ze de afgelopen anderhalf jaar gemist hebben, zit er wel een gat.”

Op de protestants-christelijke basisschool ’t Kompas in Groningen zijn de meningen verdeeld over de mogelijke eerdere sluiting, vertelt teamleider Lydia Adams. „De een zegt: het is niet goed voor onze kinderen, een ander vindt het niet meer veilig om nu met z’n allen op school te zijn.” Zelf had ze niet verwacht dat de eerdere sluiting van de basisscholen alsnog een optie zou zijn voor het kabinet. „Het is balen. Naar voor iedereen.”

Kinderen missen door een vervroegde kerstvakantie continuïteit, zegt de teamleider. „Voor onze leerlingen is de leerkracht belangrijk om tot leren te komen. Leren is meer dan een lesje draaien. Het is vallen en opstaan, samen dingen beleven.”

Dinsdagochtend stond Adams bij het hek al diverse ouders te woord. „Ze vragen bijvoorbeeld of ze vast een computer kunnen regelen voor hun kind, als het thuis komt te zitten. En of het kerstfeest doorgaat. Ik heb gezegd dat we dit allemaal nog niet weten. We wachten de persconferentie af.”

Zonder maatregelen zou de kerstvakantie op 24 december beginnen. Maar de vrees is dat basisschoolkinderen dan snel daarna familieleden kunnen besmetten tijdens kerstbezoek, zeker nu de besmettelijker omikronvariant in Nederland rondgaat. Als het kabinet de vakantie vervroegt, hebben schoolgaande kinderen een week voor Kerst onderling minder contact en is de kans op besmetting kleiner. Het kabinet meldt dinsdagavond in de persconferentie wat het definitieve besluit is.

Autisme

Piet Westerlaken, bestuurder bij Rehoboth Onderwijs en Zorg in Barneveld, heeft gemengde gevoelens bij een vervroegde kerstvakantie. „Als ik kijk naar de druk die onze collega’s nu ervaren, zou dit hun een beetje verlichting geven. Maar als ik kijk naar de kinderen, zeg ik: niet doen.”

Rehoboth biedt onderwijs aan leerlingen met onder meer leerproblemen en ontwikkelingsstoornissen zoals autisme. „Sommigen komen al met een leerachterstand bij ons terecht. De kans dat deze nu groter wordt, is serieus aanwezig.” Bovendien is de eventuele sluiting lastig uit te leggen aan een deel van de leerlingen. „Kinderen met autisme hechten aan vaste kaders. Ze vinden het moeilijk als er opeens iets verandert.”

Ouders hebben vervolgens te dealen met de spanning die een eerdere sluiting van de school bij hun kind veroorzaakt. „Een leerling met gedragsproblematiek heeft extra aandacht nodig thuis. Je zou maar in de schoenen van zo’n moeder staan.”

Een week eerder kerstvakantie betekent een week langer uitlopen met de lesstof, stelt directeur Marco Visser van de Graaf Jan van Nassauschool in Gouda. „Dat is jammer, zo wordt het programma door de war geschopt. Dit doet weer een beroep op de flexibiliteit van de leerkrachten.”

Visser heeft begrip voor de overweging van het kabinet om met een eerdere sluiting de verspreiding van het coronavirus tegen te gaan. Tegelijk is de situatie per school heel verschillend, ziet hij. „Op dit moment is het aantal besmettingen bij ons redelijk laag. We kunnen onze groepen goed bemensen. Maar ik heb begrip voor scholen die wel willen dat we nu pas op de plaats maken.”

De leerachterstand is wel zichtbaar, vertelt de directeur. „Het afgelopen anderhalf jaar is pittig geweest. Het is echt belangrijk dat de leerlingen zo veel mogelijk de lessen op school kunnen volgen. Zeker voor groep 8, voor wie de Cito-eindtoets er weer aankomt.