Kerk & religie

100 jaar hervormd Elim in ’t Harde

Kerkgebouw Elim in ’t Harde, op de Veluwe, bestaat 100 jaar. De kerk is in die tijd twee keer uitgebouwd. De sporen daarvan zijn aan het gebouw te zien.

Jan van Reenen
3 December 2021 21:03
Kerkgebouw Elim in ’t Harde bestaat 100 jaar. beeld RD, Anton Dommerholt
Kerkgebouw Elim in ’t Harde bestaat 100 jaar. beeld RD, Anton Dommerholt

Honderd jaar geleden was ’t Harde op de noordelijke Veluwe een buurtschap met een zandweg met maar weinig en allemaal arme bewoners. Ze liepen elke zondag twee keer 6 kilometer heen en terug naar Oldebroek of Doornspijk om er naar de kerk te gaan.

„De komst van Elim in 1921 was voor hen een oase”, zegt Evert Sneller, ouderling van de hervormde gemeente ’t Harde en schrijver van het boek ”100 jaar Elim ’t Harde. Een eeuw lang hervormde gemeente”. „De naam Elim is te danken aan ds. A. H. J. G. van Voorthuizen van de hervormde gemeente van Doornspijk”, zegt Sneller. „Hij preekte tijdens de opening van het kerkgebouw over Elim. Het was een terechte naam. De arme bewoners van ’t Harde kregen rust voor lichaam en ziel door de kerk in het eigen dorp.”

17740657.JPG
Ouderling Evert Sneller. beeld RD, Anton Dommerholt

De eer voor de stichting van de evangelisatie komt merendeels toe aan Jakob Janssen, aldus Sneller. „Hij was bovenmeester in ’t Harde en drijvende kracht achter veel dorpsverbeteringen. Mede door zijn toedoen kwamen er een buurtvereniging, een zangkoor en een kerk. Samen met dertig anderen schreef hij in 1918 een brief aan de kerkenraad van hervormd Oldebroek met de vraag om een evangelisatie te stichten.”

Het evangelisatiegebouw kwam er, al had het wel wat voeten in de aarde. „’t Harde behoorde kerkelijk deels tot Doornspijk en deels tot Oldebroek”, aldus Sneller. „Bovendien waren de inwoners te arm voor een eigen gemeente. Elim werd dus een evangelisatie, met bestuursleden uit de kerkenraden van de hervormde gemeenten van Oldebroek en Doornspijk. De predikanten van deze gemeenten voorzagen voor een groot gedeelte in de prediking. Daarnaast gingen hier vaak eerwaarde heren en oefenaars voor.”

Het duurde bijna 40 jaar voor er een zelfstandige hervormde gemeente geïnstitueerd werd. Sneller: „Dat was in 1960. Twee jaar daarvoor was de verbouwde kerk, weer Elim, in gebruik genomen. Het eerste gebouw telde 230 zitplaatsen, het tweede 450. J. H. Luiting Maten, burgemeester van Oldebroek, die bij de opening sprak, zei te verwachten dat de kerk over tien jaar te klein zou zijn.”

Dat is uitgekomen. „Het dorp groeide na de Tweede Wereldoorlog heel hard, onder meer door de komst van een kazerne en het artillerieschietkamp. Tien jaar later werd er weer een stuk bij de kerk aan gebouwd. Toen voerde de burgemeester van Doornspijk het woord. De grens tussen Doornspijk en Oldebroek liep namelijk precies door de kerkelijke gebouwen heen. De pastorie was gemeente Oldebroek, de kerk Doornspijk.”

Ds. G. Broere heeft de gemeente het langst gediend, van 1968 tot 1995. Hij heeft de gemeente opgebouwd, vindt Sneller. „Met name het jeugdwerk had zijn hart. Op een gegeven ogenblik waren er 200 jongeren op de jeugdclubs. Op dit moment dient ds. A. J. Post de gemeente, die zich rekent tot de Gereformeerde Bond. Net voor coronatijd telden de zondagse diensten ’s morgens ongeveer 500 kerkgangers en ’s avonds zo’n 200.”

De kerk aan de Eperweg heeft herinneringen aan alle drie de kerkgebouwen. De zijmuur aan de rechterkant is honderd jaar oud. Boven de rechterdeur aan de voorkant van het gebouw staan het jaartal 1957 en de naam Elim. De deur gaf vroeger toegang tot de kerk. Het linkergedeelte is nieuw. Dat is te zien aan de bouwstijl, de kleur van de stenen en de speelse ramen. „Hopelijk mag dit gebouw nog lang een Elim blijven”, zegt Sneller.


Meer over
Nieuws in beeld

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer