Als eerste wordt de bouw van maar liefst 1 miljoen woningen vóór 2030 genoemd, met prioriteit voor starters- en seniorenwoningen, middenhuur en middenkoop.

De nieuwe klimaatdoelstelling wordt een CO2-reductie van 55 procent, waarbij het toekomstige kabinet maatwerkafspraken maakt met de twintig grootste uitstoters. Er komt een nieuwe energie-infrastructuur (elektriciteit, waterstof, warmte) en mogelijk komen er ook nieuwe kerncentrales.

Voor een versnelde oplossing van het stikstofprobleem zou de komende jaren maar liefst 14 tot 19 miljard euro naar een fonds gaan waarmee onder andere agrarische bedrijven kunnen worden opgekocht of verplaatst.

En dan is er de zorg. Die moet ‘pandemieproof’ worden, onder meer via het aanleggen van voorraden en een flexibele zorgreserve. Werken in de zorg wordt aantrekkelijker, met betere lonen en werkomstandigheden. Aan kinderopvang is gedacht; die wordt voor de meeste mensen (vrijwel) gratis.

Bijscholing en betere studiekeuzes gaan helpen om de menskracht te vinden om deze ambities te realiseren. Ook in een vereenvoudiging van het belastingstelsel is voorzien. Als het gevonden formatiedocument inderdaad een blauwdruk voor een regeerakkoord blijkt, dan wordt er onder Rutte-4 meer hervormd dan onder alle eerdere ‘Ruttes’ bij elkaar.

Rutte c.s. willen dus royaal uitdelen om de woon-, klimaat- en zorgcrisis aan te pakken, maar gek genoeg staat er in het document nauwelijks iets over de verdienkant van de economie. En juist het versterken van die verdienkant is de komende jaren hard nodig. Door vergrijzing en ontgroening wordt groei van de werkgelegenheid steeds lastiger. Niet alleen stagneert de beroepsbevolking, ook het aandeel mensen dat in de zorg werkt stijgt door de toenemende zorgvraag. En omdat de zorg arbeidsintensiever en lastiger te robotiseren is, drukt dat automatisch de productiviteitsgroei van de economie als geheel, en daarmee ook de economische groei.

Worden de ambities gefinancierd door een stijgende staatsschuld, dan is het bevorderen van enige economische groei wel wenselijk. Zo kan investeren in publieke en private kennisontwikkeling de economische groei een flinke steun in de rug geven. Maar hier wordt met geen woord over gerept. Ook het plan om de deeltijd-WW structureel te maken helpt niet, omdat het de efficiënte allocatie van kapitaal en arbeid belemmert, met het risico dat nauwelijks levensvatbare ‘zombiebedrijven’ langer blijven bestaan. Dit gaat juist ten koste van de productiviteit van een hele economie.

Hopelijk geeft het regeerakkoord meer aandacht voor het verdienvermogen. Anders echoën de woorden van voormalig VVD-leider Wiegel na: Sinterklaas bestaat en daar zit hij.

De auteur is senior econoom bij RaboResearch