Sharon vecht weer eens voor zijn regering
De Israëlische premier Sharon staat woensdag opnieuw voor de zware taak zijn minderheidsregering te redden. Hij moet dan de begroting voor 2005 in een eerste lezing door het parlement (Knesset) loodsen. Coalitiepartner Shinui dreigt de premier echter te laten vallen.
Die seculiere partij is woest over een bedrag van 290 miljoen shekel (bijna 50 miljoen euro) die de minister–president zondag beloofde aan instellingen verbonden met de ultraorthodoxe partij Verenigde Torah Judaïsme (UTJ) in ruil voor steun voor de regeringsbegroting.
Shinui–leider Lapid zei tegen het budget te zullen stemmen ondanks dreigementen van Sharon om ministers te ontslaan die hun steun ontzeggen. Shinui werd in de Knesset gekozen met een programma waarin wordt gepleit voor verminderen van staatsteun aan ultraorthodoxe instanties.
Het kabinet van Likud–leider Sharon verloor al in juni de meerderheid in het parlement. Bij vertrek van Shinui kan de regering nog maar rekenen op veertig van de 120 parlementariërs. Dankzij steun van centrumlinks wist Sharons centrumrechtse kabinet tot nu te overleven.
Voor de premier zit er niets anders op dan andere coalitiepartners te zoeken. Israëlische media denken dat Sharon het woensdag mogelijk op een crisis laat uitdraaien. Met het vertrek van Shinui zou de weg vrijkomen voor de UTJ en de Arbeidspartij om toe te treden tot het kabinet.
Sharon stelt alles op alles om zijn terugtrekkingsplan uit de Gazastrook te realiseren. De UTJ is hier niet tegen en het plan geniet de warme steun van de centrumlinkse Arbeidspartij die wordt geleid door de politieke veteraan en Nobelprijswinnaar Shimon Peres.
De vraag is of dit plan door Sharons eigen Likud wordt geaccepteerd. Velen keren zich tegen de sociaal–economische visie van de Arbeidspartij. Minister (en rivaal voor het leiderschap van Likud) Netanyahu van Financiën heeft eerder gezegd niets te zien in een toetreding van Peres.
In de Knesset werden maandag al twee moties van wantrouwen tegen de regering aangenomen met steun van Peres’ partij. In beide gevallen ontbrak echter de vereiste meerderheid om de regering ten val te brengen. Het economisch beleid van het kabinet lag onder vuur in de moties.
Een ander probleem voor Sharon is verdeeldheid binnen zijn eigen Likud over het Gazaplan. Sommige waarnemers denken dat er een kans is dat de partij uiteindelijk zal splijten over de terugtrekking uit de Gazastrook. Uit peilingen blijkt een duidelijke meerderheid van de Israëlische bevolking het Gazaplan te steunen.
Sharon gaat er volgens commentator Aluf Benn van het links–liberale dagblad Haaretz vanuit dat de Likud–fractie in de Knesset niet zal aansturen op vervroegde verkiezingen alleen om te voorkomen dat de Arbeidspartij deel gaat uitmaken van de coalitie.
De tijd dringt evenwel voor Sharon. De begroting moet voor 31 maart in drie lezingen zijn goedgekeurd anders volgen verkiezingen. Bovendien komt er mogelijk een machtstrijd binnen de Arbeidspartij. Oud–premier Barak heeft recent laten weten de leiding van Peres te willen overnemen.