Noord–Iers overleg in Londen en Belfast
In Londen en Belfast zijn maandag nieuwe pogingen ondernomen om de twee uitersten in het Noord–Ierse conflict nader tot elkaar te brengen en uit de impasse in het vredesproces te raken.
In Londen hadden leiders van de Iers–republikeinse Sinn Fein in het kantoor van de Britse premier Tony Blair een onderhoud met de commandant van de Noord–Ierse politie, Hugh Orde. Orde is bezig de Noord–Ierse politie van een zwaarbewapend, sterk op terreurbestrijding gericht en voornamelijk uit protestanten bestaand apparaat om te vormen tot een lichtbewapende ordedienst die ook door katholieken wordt ondersteund.
Sinn Fein weigert met de politie over de hervormingen te praten en partijleider Gerry Adams zei ook nu niet te zijn ingegaan op opmerkingen van Orde over de politie. Maar Adams wilde wel praten over vermindering van de Britse troepenmacht in Noord–Ierland en omdat de politiecommandant beslist hoeveel militairen achter de hand worden gehouden, viel aan een gesprek niet te ontkomen.
Adams zei na afloop dat het onderhoud ‘nuttig’ was geweest. Hij werd vergezeld door Martin McGuinness. Beiden zouden hoge posities bekleden binnen het Ierse Republikeinse Leger (IRA), dat verantwoordelijk wordt gehuden voor het merendeel van de ruim driehonderd doden en tienduizend gewonden die sinds eind jaren ’60 onder de Noord–Ierse politie zijn gevallen. De Britse troepensterkte is van twintigduizend zes jaar geleden teruggebracht tot dertienduizend. De Britse regering belooft die tot vijfduizend te verminderen, als de dreiging van IRA–dissidenten eveneens afneemt.
In Belfast spraken afgevaardigden van de Democratische Unionisten van de protestantse dominee Ian Paisley met John de Chastelain, de gepensioneerde Canadese generaal die moet toezien op de ontwapening van onder meer het IRA. De DUP wil niet met Sinn Fein samenwerken als het IRA niet de wapens neerlegt en ontbonden wordt. De DUP staat er ook op dat onafhankelijke waarnemers de ontwapening verifiëren.
Blair en de Ierse premier Bertie Ahern willen dat beide partijen deze week instemmen met een nog geheime blauwdruk om weer een Noord–Iers bestuur van de grond te krijgen. Het vorige protestants–katholieke bestuur kwam in 2002 ten val door conflicten van protestanten met Sinn Fein over de ontwapening van IRA. Beide kampen zijn daarna bij verkiezingen gepolariseerd.