Dat bleek uit de woorden van drs. P. Eikelboom, manager van de afdeling ambulante zorg Midden-Nederland van Eleos. Momenteel heeft vooral de afdeling Midden-Nederland, met de ambulante zorg in Amersfoort en de kliniek ”de fontein” in Bosch en Duin, een tekort aan artsen en psychiaters.

Tijdens het congres werd het onderwerp zelfmoord uitgediept. Religie kan daartegen beschermen, concludeerde arts drs. W. van der Jagt-Jelsma van Eleos vanuit de literatuur. „Het aanhangen van een religie houdt vaak in dat mensen deelnemen in sociale verbanden, zoals de kerk. Met name het contact met mensen uit de kerk, maar ook familieleden, heeft een remmende werking op de zelfmoordgedachte”, aldus Van der Jagt.

De discussie over zelfmoord spitste zich toe op de vraag of een christenbehandelaar mag zeggen begrip te hebben voor een patiënt die denkt aan suïcide. Psychiater drs. A. Molenaar van Eleos was daar huiverig voor.

Eikelboom suggereerde de patiënt de tweede tafel van de wet voor te houden. „Gij zult niet doden, dus je mag ook niet jezelf doden.” Molenaar zei ervoor te zijn dit „meer impliciet” te willen uitspreken.

„Mensen in dit leven behouden, dient niet de eindwaarde te zijn”, stelde fontein-psychiater drs. P. Heij. „Het belangrijkste is het contact met iemand die zelfmoordneigingen heeft. Empathie en begrip tonen, is soms de enige manier om het contact met zo iemand in stand te houden.”

Een behandelaar moet wel altijd doorvragen of een psychiatrische patiënt gedachten over zelfmoord heeft, stelde drs. E. Pieters-Korteweg, eerste geneeskundige bij Eleos op dit terrein. „In de gereformeerde gezindte heerst veel schaamte over gevoelens met betrekking tot de dood. Bij doorvragen geven mensen soms toe dat ze die gedachten hebben. Dan zitten hun echtgenoten vaak met ogen als schoteltjes.”

Zelfmoord heeft niet alleen grote invloed op de nabestaanden, maar ook op de hulpverlener, aldus Pieters. „Die heeft vaak heel veel energie in een cliënt gestoken en dan eindigt het zo.”

Molenaar had een opbeurend voorbeeld. „Ik werkte tijdens mijn opleiding bij een afdeling voor crisisopname. De arts daar sprak met de mensen aan het eind van de intake af: U komt hier om wat aan uw problemen te doen. We spreken daarom af dat we hier niet aan zelfbeschadiging of zelfmoord doen.” De wat beduusde patiënten stemden daarmee in. „Het is in dat jaar inderdaad niet voorgekomen. Ikzelf hanteer nu ook de afspraak over zelfmoord.”