Online speuren in een bak vol theologische tijdschriften
Een website waar je de bibliografische gegevens van ruim 15.000 theologische artikelen vindt. Sinds 22 september is de site theologischetijdschriften.nl online. Henk ten Voorde is de bedenker ervan.
Ten Voorde (69) is van huis uit ict’er en voltooide op latere leeftijd een master theologie aan de Evangelische Theologische Hogeschool in Heverlee (België). Hij geeft nu het vak liturgiek aan het Evangelisch College in Zwijndrecht en noemt zich „een echte Bijbelonderzoeker.”
Al ruim 35 jaar werkte Ten Voorde privé aan een database waarin de bibliografische gegevens van theologische artikelen staan, zoals de auteur, de titel, het thema, het nummer en de jaargang. „Ik was zelf geabonneerd op heel wat theologische tijdschriften. Als die in je boekenkast staan, kun je nooit meer een bepaald artikel terugvinden. En omdat ik ict’er was, ben ik alles gaan registreren in een database.”
Zo zat hij al op 13.000 artikelen. Dat vormde de basis voor de database en de site die hij heeft gebouwd. „Bij mijn werk als Bijbelonderzoeker maak ik graag gebruik van inzichten van anderen. Er zijn tientallen Nederlandstalige theologische tijdschriften die bij elkaar een rijke bron vormen voor het onderzoek van de Bijbel, het christelijk geloof en de geschiedenis van de kerk.”
Ten Voorde legt uit hoe het werkt. „Je kunt zoeken aan de hand van bijvoorbeeld categorieën, trefwoorden en Bijbellocaties. Wil je iets weten over wat er geschreven is over Openbaring 12, of over ”de wederkomst” of ”eschatologie”, dan tik je dat in en dan verschijnen alle hits, publicaties, over dit onderwerp. Dat kan bijvoorbeeld nuttig zijn bij het schrijven van een preek of een paper over een bepaald onderwerp.”
Ten Voorde merkte dat zijn studenten op het Evangelisch College moeilijk artikelen konden vinden omdat daar geen centrale plek voor was. „Er zijn wel vijftig Nederlandstalige theologische tijdschriften, maar die hebben vaak weer allemaal eigen websites en databases. Er bestaat wel een internationale index Atla, maar daar staan geen Nederlandse tijdschriften in.”
Op het moment van lancering –22 september– had de website een doorzoekbare index van ruim 15.000 artikelen uit twaalf theologische tijdschriften: Amsterdam Cahiers, Eredienstvaardig, Inspirare, Kontekstueel, Laetare, Met Andere Woorden, Postille, Schrift, Soteria, Studiebijbel Magazine, Theologia Reformata en Wapenveld.
In de periode na de lancering worden er artikelen uit andere tijdschriften toegevoegd. Te denken valt aan onder meer Interpretatie, Handelingen, In de Waagschaal, Communio, Concilium, Kerk en Theologie, Nederlands Theologisch Tijdschrift, Radix, Tijdschrift Geestelijke Verzorging, Ophef, TussenRuimte, Jaarboek voor liturgieonderzoek, Tijdschrift voor Theologie en Sophie.
Toegangspoort
Er kan direct worden doorgeklikt naar de inhoud van een artikel als deze online beschikbaar is. „Onze eigen site heeft dus géén artikelen, op die manier zit je ook niet met de kwestie van de auteursrechten, want bibliografische gegevens zijn gewoon openbaar”, legt Ten Voorde uit.
Voor de uitgevers van de bladen is het volgens Ten Voorde een mooie toegangspoort tot hun uitgaven, die zo meer bekendheid krijgen. De website zal voor iedereen gratis te gebruiken zijn. Aanmelden of registreren is niet nodig. Het Evangelisch College richt zich met de site ook op voorgangers en geïnteresseerden in theologie in de breedste zin van het woord.
De site is mede mogelijk gemaakt door het Centrum voor Bijbelonderzoek, Hogeschool Viaa, het Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap, Theologische Universiteit Apeldoorn en Theologische Universiteit Kampen. Nieuwe publicaties zullen aan de database worden toegevoegd.