Hulpkoningin
Prinses Margriet was jarenlang ”reservekoningin” ofwel ”hulpkoningin” van Nederland. Nu prinsessen als Máxima en Laurentien veel van haar verplichtingen overnemen, wordt haar agenda misschien op de langere termijn wat minder gevuld. Maar zover is het nog niet. Elke week vervult prinses Margriet wel een of andere openbare handeling, waarvoor zij uit hoofde van haar rol als prinses wordt gevraagd.
Op tal van fronten bekleedt de derde, in 1943 in het Canadese Ottawa geboren dochter van koningin Juliana en prins Bernhard bestuursfuncties, vooral op maatschappelijk, sociaal en cultureel gebied. Als lid van het Koninklijk Huis heeft ze een representatieve taak, die ze zorgvuldig uitvoert. Ze legt vele bezoeken af aan bedrijven, zorginstellingen en instanties op het gebied van de kunst. Ook internationaal is de prinses actief. Ze bezoekt tal van internationale manifestaties waar Nederland prominent vertegenwoordigd is. Zo is prinses Margriet onder andere beschermvrouwe van de in New York gevestigde Netherland-America Foundation en de in Washington zetelende Netherlands-American Amity Trust. Deze stichtingen zijn opgericht om de vriendschapsbanden tussen Nederland en de Verenigde Staten te bestendigen. Ook nemen prinses Margriet en haar man, mr. Pieter van Vollenhoven, vrijwel altijd deel aan de ontvangsten van buitenlandse staatshoofden die een staatsbezoek of een officieel bezoek aan Nederland brengen.
Behalve dat heeft prinses Margriet nauwe banden met de Nederlandse koopvaardij, die bij haar doop optrad als peet. Maar een van de belangrijkste functies is wellicht het vice-voorzitterschap van het Nederlandse Rode Kruis. Zij werd in 1995 -en in 1999 opnieuw- gekozen tot voorzitter van de ”standing commission” van het Internationale Rode Kruis en de Rode Halve Maan, het beleidsbepalende en hoogste bestuursorgaan. Praktijkervaring binnen het Rode Kruis deed de prinses al in 1965 op als helpster eerste klasse in een ziekenhuis te Amersfoort en op het hospitaalvakantieschip voor gehandicapten J. Henri Dunant.
Zo kon het gebeuren dat de prinses als vice-voorzitter van het Nederlandse Rode Kruis gisteren in de Mineurschool in het Noord-Brabantse Reek enkele lessen over landmijnen volgde. De cursus is een voorbereiding voor een topontmoeting over mijnen in de Keniaanse hoofdstad Nairobi, waarbij prinses Margriet aanwezig zal zijn. Op de Mineurschool in Reek krijgen Nederlandse militairen die naar conflictgebieden worden uitgezonden onderricht in mijnen. Ze leren hoe de explosieven werken, welke verschillende soorten er zijn en hoe ze op te sporen zijn.
De prinses zal van 29 november tot en met 3 december de ”Summit on a Mine-Free World” in Nairobi, Kenia, bijwonen. De internationale bijeenkomst evalueert de afspraken die door 140 landen in 1997 in Ottawa zijn gemaakt. Besloten werd toen dat er geen antipersoneelsmijnen geproduceerd, getransporteerd en gebruikt zullen worden. De prinses zal namens de Internationale Federatie van de Rode Kruis- en Rode Halve Maan Verenigingen een toespraak houden op de conferentie.
Ook voor andere organisaties van de gezondheidszorg en het maatschappelijk werk zet de prinses zich enthousiast in. Zo is ze extern adviseur van de Vereniging Landelijke Unie van Vrijwilligers, die zich inzet voor maatschappelijke hulpverlening door vrijwilligers, en vervult ze verschillende beschermvrouwschappen en andere (ere)functies. Op het gebied van de cultuur vervult prinses Margriet eveneens verschillende beschermvrouwschappen en bestuursfuncties.
Prinses Margriet heeft veel werk verricht toen haar zwager prins Claus met gezondheidsproblemen kampte. Zodoende heeft ze haar zuster, koningin Beatrix, op tal van fronten bijgestaan. En omgekeerd liet de Koningin veel representatieve verplichtingen aan haar zus over.
De prinses wist zich bij al haar activiteiten volledig gesteund door haar echtgenoot, mr. Pieter van Vollenhoven, over wie inmiddels een biografie is verschenen die een helder licht werpt op deze zo vaak verguisde man. De laatste jaren lijkt er sprake te zijn van een rehabilitatie van Van Vollenhoven, die jarenlang het mikpunt van (met name hofhoudelijke) spot was. Lange tijd boterde het niet bepaald tussen de man van prinses Margriet en haar familie.
De enige bij wie mr. Van Vollenhoven, de eerste burger aan het hof, zich echt op zijn gemak voelde, was koningin Juliana. In vol ornaat woonde hij dan ook haar uitvaart bij. Gaandeweg groeide ook bij de Koningin meer respect voor haar zwager. Het duurde wel tot zijn 65e verjaardag, in april, dat koningin Beatrix hem tot ridder grootkruis in de Orde van de Nederlandse Leeuw benoemde. Uit dank voor het feit dat hij zich vele jaren sterk maakte voor alles wat kwetsbaar is in de samenleving.
Prinses Margriet besteedt haar vrije tijd graag samen met haar gezin - vier zoons en vier kleinkinderen. Verder houdt ze van lezen, toneel, paardrijden, schaatsen, skiën en wandelen. Zij en haar man blijven lid van het Koninklijk Huis tot het moment komt waarop naar verwachting prinses Catharina-Amalia haar vader opvolgt.