Mijlpaal voor eigenzinnige Märtha Louise
Ze komen uit hetzelfde koninklijke nest, maar prinses Märtha Louise en haar broer kroonprins Haakon van Noorwegen leiden een totaal verschillend leven. Märtha Louise kiest vooral haar eigen, eigenzinnige weg. Woensdag wordt de prinses vijftig jaar.
Het leven van de Noorse prinses Märtha Louise is er niet bepaald één uit een dozijn. De dochter van koning Harald en koningin Sonja valt op vanwege de bijzondere keuzes die ze maakt, de eigenzinnigheid die ze tentoonspreidt en de controverse die ze daarmee oproept.
De recentste plannen van de prinses zijn om naar Amerika te verhuizen. Voor de liefde, welteverstaan, want in mei 2019 maakte Märtha Louise wereldkundig dat ze een nieuwe vriend heeft, de 46-jarige Amerikaan Durek Verrett. Hij is werkzaam als sjamaan, wat inhoudt dat hij communicatie verzorgt met de geestenwereld.
In het Noorse weekblad Verdens Gang legde Märtha Louise uit dat ze het niet langer ziet zitten om zo ver van haar vriend te verblijven. „Hij is in Los Angeles, en nu weten we niet wanneer we elkaar weer zullen zien. Het doet extreem veel pijn om hem zo lang niet te zien. (…) Op dit moment is het vanwege Covid moeilijk te plannen, maar we zijn wel van plan om uiteindelijk te verhuizen. De kinderen gaan dan natuurlijk mee. We houden ons huis in Lommedalen, want we moeten een thuis hebben in Noorwegen.”
Prinsessentitel
De nieuwe liefde van de prinses bracht de nodige opschudding teweeg, zowel in de Noorse koninklijke familie als onder het volk. Al vlot nadat Märtha Louise haar nieuwe vriend presenteerde, gingen de twee samen op tournee, een spirituele toer door Noorwegen, en noemden die ”De prinses en de sjamaan”. Via tv-shows maakten ze er reclame voor.
Dat viel niet goed bij meerdere Noorse commentatoren. Ze lieten weten het hoog tijd te vinden dat de prinses haar koninklijke titel zou inleveren, omdat ze die inzette voor commerciële activiteiten. De pijn in Noorwegen was echter tweeledig; naast de combinatie van het prinses-zijn en commerciële activiteiten organiseren, zit die ook in de aard van de werkzaamheden van Märtha Louise. Die bevinden zich op het controversiële gebied van spiritualiteit en alternatieve geneeswijzen. De prinses communiceert naar eigen zeggen met dieren en engelen. Haar workshops, engelenschool en boeken waren eerder al onderwerp van felle discussies. Haar nieuwe relatie met Durek Verrett zette de schijnwerpers extra op haar werk.
Prinses Märtha Louise reageerde opvallend fel richting de critici. In een tv-programma liet ze weten dat het opgeven van haar titel absoluut niet aan de orde is. „Ik maak deel uit van deze familie en zo zal het blijven”, aldus de prinses. „Ik ben in dat gezin geboren en heb deze manier van leven gekozen. Ik krijg geen geld van de staat. Iedereen die een klus doet, wordt betaald. Ik ben de eerste die dit doet en heb een uitdagend werkgebied gekozen.”
Hoogheid
De zaak was hiermee echter niet af. Ook de koninklijke familie had zo haar vragen bij de initiatieven van Märtha Louise en haar vriend. Het hof benadrukte daarentegen wel dat Märtha Louise in 2002, toen ze trouwde met haar eerste echtgenoot Ari Behn, al enige afstand had genomen tot het koninklijk huis om eigen werkzaamheden te kunnen ontplooien. Vanaf haar huwelijk was ze niet langer ”koninklijke hoogheid” maar ”hoogheid” en verichtte ze nog maar enkele koninklijke taken. Volgens het hof kon ze daarom zelf beslissen over haar zakelijke activiteiten.
Een gesprek met haar familie resulteerde erin dat Märtha Louise sindsdien een nog duidelijker scheiding tussen haar activiteiten namens het koningshuis en haar eigen werkzaamheden op het meer spirituele vlak maakt. Bij haar eigen werk gebruikt ze haar titel niet meer.
De prinses liet via sociale media weten in te stemmen met het besluit van het hof. Ze gebruikte het platform eveneens om meerdere keren van zich af te bijten. Met name na de periode dat Märtha Louise en Durek Verrett doodsbedreigingen ontvingen vanwege hun relatie. De prinses hekelde de racistische uitspraken die zij en haar vriend te horen kregen. Zo liet ze weten dat het „niet aan anderen is om voor mij te kiezen of om over mij te oordelen. Ik kies niet voor mijn man om aan een van jullie te voldoen, noch aan de normen en hokjes die je in je geest hebt gekozen om in te zitten. Ik gedij daar niet en ik besta ook niet in jouw illusie over mij. Ik kies uit liefde”, aldus een gedreven prinses. En in een andere post: „Mijn vader zei als kind al tegen me dat je trouw moet zijn aan wie je bent, omdat mensen anders onmiddellijk door je façade heen zullen prikken. Ik denk dat hij er wel een paar keer spijt van heeft gehad dat hij dat tegen me geeft gezegd. (…) Ik zou samen moeten zijn met een CEO of een Lord of iemand met een hoge rang. Iets met een sjamaan hebben is vreselijk out of the box. Hier in Amerika staan ze er meer voor open, in Noorwegen is het zeer controversieel.”
Rouwen
Märtha Louise zelf is vooral blij en gelukkig met haar vriend. Ze was eerder getrouwd met de Noorse schrijver en kunstenaar Ari Behn. Samen met hem kreeg de prinses drie dochters: Maud Angelica (18), Leah Isadora (16) en Emma Tallulah (12). In 2016 scheidden Märtha Louise en Ari. Op eerste kerstdag 2019 werd het tragische nieuws bekend dat de ex-man van Märtha Louise op 47-jarige leeftijd een einde aan zijn leven had gemaakt.
Ondanks dat Märtha Louise al bevriend was met Durek Verrett viel de periode rond het overlijden van haar eerste echtgenoot haar erg zwaar. Een jaar na het overlijden van Ari Behn blikte de prinses terug op het eerste jaar zonder de vader van haar kinderen. Op haar Instagramaccount schrijft ze dat de eerste kerstdagen zonder Ari verdrietig waren. „Toch wisten we naast het verdriet ook liefde, geluk, plezier en spelletjes te verwelkomen.” Märtha Louise noemt rouwen mentaal en fysiek uitputtend en daarom is het goed om soms met iets anders bezig te zijn. „Het is heel belangrijk om jezelf een pauze te gunnen van het verdriet, het rouwen, de tranen en de duisternis zonder dat je je daarvoor schaamt of er een slecht geweten van krijgt. Wees dus lief voor jezelf en omarm jezelf in het geheel.”
Hooggevoelig
Ondanks haar stormachtige leven is de band die Märtha Louise heeft met haar familie altijd hecht gebleven. Ze is present bij belangrijke evenementen en ook is ze regelmatig op vakantiefoto’s van de koninklijke familie te zien. Verder is ze een graag geziene gast bij festiviteiten van buitenlandse vorstenhuizen.
Märtha Louise heeft voor zichzelf de balans gevonden om enerzijds deel uit te maken van de Noorse koninklijke familie en tegelijkertijd haar eigen weg te bewandelen. Met name na haar scheiding van Ari Behn deelt de prinses opvallend vaak hoe ze het leven aan het hof beleeft. Zo bekende ze blij te zijn dat ze geen kroonprinses van Noorwegen is. Die kans was reëel geweest als de Noorse troonsopvolging in Noorwegen niet anders in elkaar had gestoken. Märtha Louise is namelijk het oudste kind van koning Harald en koningin Sonja. Toch werd haar jongere broer Haakon eerste in lijn van troonopvolging, omdat destijds alleen mannen troonopvolger konden zijn. „Het was een onderwerp van gesprek in de jaren tachtig, zowel in het parlement als binnen de koninklijke familie”, weet de prinses. Ze bekent dat ze hoogstwaarschijnlijk niet zo’n goede kandidaat voor het koningschap zou zijn. Dat de prinses hooggevoelig is, speelt daarin mee. „Ik heb vaak het gevoel gehad dat ik niet goed genoeg was om een royal te zijn. Ik voldeed niet aan wat anderen van me verwachtten. Als kind was ik heel eenzaam. Ik was anders. Geboren als prinses, maar overgevoelig.”
Dat Märtha Louise nu vierde in de lijn is, na Haakon en zijn kinderen Ingrid Alexandra en Sverre Magnus, biedt haar ook de nodige vrijheid. En daar zal de prinses in de toekomst ongetwijfeld nog eens een beroep op doen.