Een paar weken geleden kreeg de redactie van de krant de eerste signalen binnen: wat zijn er toch veel spinnen! Navraag bij spinnendeskundige Jinze Noordijk van EIS (Kenniscentrum insecten en andere ongewervelden) leerde dat een groot aantal spinnen gewoon is voor deze tijd van het jaar: „Net zoals elk jaar worden nu de kruisspinnen en enkele andere webbouwers volwassen en vallen ze opeens op.” Vervolgens komen daar de jonge spinnetjes bij die uitzwermen en hun herfstdraden spinnen.

Spinnen zijn overigens niet de enige dieren die in een bepaalde tijd van het jaar opeens veel worden gezien. Begin juli waren er veel meldingen van mieren en muggen. „Het is zomer en er is best veel water gevallen recent, dan krijg je veel muggen. Daar kun je niet iets algemeen geldigs over zeggen, het is altijd afhankelijk van plaatselijke omstandigheden”, reageerde André van Loon, mierenspecialist bij EIS, desgevraagd. „Geen idee of er meer mieren zijn, daar hebben we geen aanwijzing voor. Het zou best kunnen, maar het is ook altijd lokaal.”

Naaktslakken

Tegelijk met de spinnenmeldingen kwamen er berichten over grote aantallen naaktslakken. Ook dat hing samen met het natte weer: als het regent komen ze overal tevoorschijn, bij droogte kruipen ze weg. Hier gaat het deels om een waarnemerseffect, maar weekdierenkenner Arie Twigt vermoedt dat er bij nat, dus gunstig weer meer jonge dieren overleven en ze zich deze zomer dus meer hebben kunnen voortplanten dan in de afgelopen paar droge zomers.

Wél bevestigd is dat er weinig eikenprocessierupsen waren. Ook voor wespen waren de weersomstandigheden ongunstig; fijn voor mensen én voor vliegen en muggen. Voor de wespendief minder prettig; die moest zijn jachtgebied uitbreiden en dook zelfs op bij het RD-pand in Apeldoorn.

Een hulpmiddel om enig zicht te krijgen in dit soort kwesties is de Jaarrond Tuintelling. Iedereen die een tuin heeft kan zich aanmelden en wanneer hij dat wil waarnemingen doorgeven van wat hij zoal tegenkomt, of dat nu vogels zijn of zoogdieren, insecten of wat voor onbekende diertjes dan ook. „Alles wat je tegenkomt kun je delen en bij foto’s van onbekende dieren kun je determinatiehulp krijgen van andere tellers en deskundigen”, vertelt Johan van ’t Bosch, coördinator voor de EIS-gerelateerde soortgroepen.

Enthousiast

En wie de rest van het jaar niet telt, kan meedoen met de tuinvogeltelling in januari, de bijentelling in april, de vlindertelling in juli, de spinnentelling begin september of de egeltelling eind september. „Een leuke manier om mensen in aanraking te brengen met deze dieren”, zegt Van ’t Bosch over de spinnentelling. „Veel mensen vinden spinnen eng of vies, maar door een telling gaan ze er beter naar kijken en worden ze misschien enthousiast over.”

Van de ongeveer Nederlandse 650 spinnensoorten komen er in veel tuinen twintig of meer voor, vervolgt hij. „De meeste daarvan zijn met het blote oog te herkennen, maar dan moet je wel goed kijken en liefst een foto van dichtbij maken.” Die foto valt te vergelijken met de plaatjes op de spinnenzoekkaart, te vinden op tuintelling.nl.

Het aantal getelde spinnen –gemiddeld 28 per tuin– blijkt dit jaar hoger dan in de voorgaande drie droge zomers, maar zit nog niet op het peil van daarvoor, meldde Van ’t Bosch maandag. De top drie is al jaren onveranderd. De opvallende wespspin, die oprukt vanuit het zuiden, wordt in tuinen nog betrekkelijk weinig geteld.