Europa maakt zich zorgen over de onmiddellijke steun die Rusland gaf aan regeringskandidaat Janoekovitsj. Ook het feit dat Moskou de uitslag al snel volledig erkende, is een bron van zorg. Alle EU–lidstaten en Rusland zijn lid van de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE), die juist grote twijfels had bij de gang van zaken rond de stembusgang. „Binnen dat verband zal er ook nog wel enige discussie over plaats moeten vinden", aldus dinsdag een expert van de Europese Commissie.

De top met Rusland zou oorspronkelijk twee weken geleden plaatsvinden. De Russische president Poetin drong echter aan op uitstel, omdat hij graag in Den Haag wilde kennismaken met de nieuwe voorzitter van de Europese Commissie, het dagelijks bestuur van de EU, Barroso. Premier Balkenende kon als gastheer het verzoek van Poetin niet weigeren. Zeker niet omdat er al de nodige plooien waren ontstaan tussen Nederland en Rusland.

Minister Bot van Buitenlandse Zaken was in september onderwerp van grote kritiek vanuit Moskou nadat hij zich had afgevraagd waarom de gijzeling van een school in Beslan in de Russische regio Noord–Ossetië zo’n dramatische afloop kende. Mogelijk door een verkeerde vertaling door buitenlandse media kwam in Moskou het bericht op tafel dat Nederland als EU–voorzitter een „verklaring" of zelfs „opheldering" wilde over de gang van zaken.

Dat werd op dat moment in Moskou ervaren als een grove belediging en inmenging in binnenlandse aangelegenheden. De grootste plooien die daardoor ontstonden, zijn inmiddels weer glad gestreken. Toch is Nederland er alles aan gelegen om de relatie met de Russische regering niet opnieuw te verstoren.

Terrorisme vormt wel het tweede onderwerp van gesprek in Den Haag. Zo goed als zeker komen Europa en Rusland met een verklaring naar buiten waarin zij aankondigen uitgebreid te zullen samenwerken in de strijd tegen terrorisme. Verder zal de oprichting van een centrum voor Europese studies in Moskou worden aangekondigd.

Wellicht komen beide partijen ook nog overeen om deskundigen met elkaar te laten praten over mensenrechten in een speciale werkgroep of forum. Daarmee valt te voorkomen dat er beschuldigingen over en weer blijven volgen over het niet handhaven van de mensenrechten. De EU is traditioneel bezorgd over de situatie op dit terrein in Tsjetsjenië. Rusland brengt daar doorgaans tegen in dat de Russische minderheden in Letland en Estland te weinig rechten hebben.

Meer tastbare resultaten zijn voorlopig niet te verwachten. De EU wil graag een grootscheeps samenwerkingsakkoord afsluiten met Rusland op terreinen als buitenlandse veiligheid, cultuur, onderzoek, onderwijs, economie, energie en justitie. Europa wil dat er een akkoord komt over één concreet pakket. De Russen willen graag deelakkoorden sluiten over minder omstreden punten als onderzoek, onderwijs en cultuur. De verwachting is dat pas volgend jaar mei een concreet pakket aan maatregelen wordt overeengekomen.