Dat zegt prof. Yvo Smulders, internist bij Amsterdam UMC. Smulders sprak de afgelopen twee maanden samen met collega-artsen zo’n 25 acuut opgenomen Covidpatiënten. Het gros van hen is ongevaccineerd. Ongeveer negen van de tien zeggen daar spijt van te hebben. „Ze zitten er echt mee en zien het als hun eigen schuld dat ze ernstig ziek zijn geworden.”

Ongevaccineerde patiënten vrezen soms dat artsen hen vanwege hun keuze een minder goede behandeling zullen geven. Dat is echter volledig onterecht, zegt Smulders. „Zij hebben er evenveel recht op als ieder ander.”

De meeste patiënten die Smulders sprak, kozen er meer op basis van hun gevoel dan na een heel rationele afweging voor geen prik te halen. „Ze waren bang voor bijwerkingen van het vaccin, of ze wantrouwden de overheid, de farmaceutische industrie of de medische wereld. Wantrouwen is een volksziekte aan het worden.”

Gokken

Anderen gokten erop dat ze niet ernstig ziek zouden worden van een coronabesmetting. De meeste mensen worden immers niet ernstig ziek van het virus, zelfs niet degenen met overgewicht of suikerziekte.

Toch komt het voor dat voorheen gezonde mensen met Covid opgenomen moeten worden in het ziekenhuis. Smulders: „We zien nu relatief meer patiënten van een jaar of veertig, vijftig, en een slank postuur. We begrijpen niet zo goed waarom zij zo ziek zijn geworden. Aan het begin van de pandemie zagen we vooral de risicogroepen, nu is dat relatief minder het geval.” Landelijk is een op de zes Covidpatiënten op de ic jonger dan veertig jaar, blijkt uit gegevens van stichting NICE over de maand juli.

Genetische factoren kunnen voor een deel verklaren waarom een jong en voorheen gezond persoon toch ernstig ziek kan worden van corona. Zo hangt bloedgroep A samen met een hoger risico op ernstige Covid, bleek in oktober uit internationaal onderzoek. Echter zijn de wetenschappelijke ontwikkelingen nog niet zover dat met een eenvoudige genetische test vooraf iemands risico kan worden bepaald.

Hoewel Smulders begrip kan opbrengen voor de gevoelens van patiënten, heeft hij minder begrip voor huisartsen die een verkeerd advies geven.

Zo weet hij van twee Covidpatiënten op de ic die geen prik hadden gehaald omdat de huisarts hun dat om een onjuiste reden had ontraden. „Daar word ik verdrietig en zelfs een beetje boos van. Zelf wilden ze wel graag een prik.”

De ene patiënt kampte lang geleden met een ontstoken hartspier, de ander had een vorm van trombose in de voorgeschiedenis. Beide aandoeningen pleiten niet tegen het halen van een vaccin. Of de patiënten nog in leven zijn, weet Smulders niet.

Eerlijkheidshalve

Een patiënt zei tegen Smulders dat hij op tv een hoogleraar had gehoord die tegen vaccinatie was. „Als professor zegt hij dat toch niet zomaar? zei hij tegen me. Maar ik ben ook hoogleraar en ben voor vaccinatie.”

Artsen die vaccinatie publiekelijk afwijzen, zouden er van de Amsterdamse internist eerlijkheidshalve bij moeten vertellen dat hun standpunt afwijkt van dat van de meeste beroepsgenoten, en dat zij niet per se verstandiger zijn dan hun collega’s.

De vaccinatiebereidheid onder lager opgeleiden, armere stedelingen en migranten is opvallend veel lager dan in de rest van de samenleving, meldde Trouw half augustus. Zo zegt 40 procent van de mensen met een minimumsalaris geen prik te willen, tegenover 3 procent van de Nederlanders met veel geld. Smulders wordt daar verdrietig van. „Ik kan niets goeds zien in een situatie waarin vaccinatie vooral iets is voor hoogopgeleide, witte, rijke mensen.”