Jaarlijks komen zo’n 800.000 mensen bij de huisarts met maagklachten, meldt het Zorginstituut op basis van cijfers uit 2019. De meeste van die klachten kunnen met een verandering van leefstijl worden opgelost. Als dat niet werkt, kan een huisarts medicatie zoals (milde) maagzuurremmers voorschrijven.

Toch slikken in Nederland 2,8 miljoen mensen met maagklachten zogeheten protonpompremmers (PPI’S), de sterkste variant maagzuurremmers. Chronisch gebruik van deze maagzuurremmers kan gezondheidsrisico’s opleveren, zoals een hogere kans op botbreuken, chronische nierschade en vitaminetekorten, aldus het instituut.

Daarnaast kiezen artsen vaker dan nodig voor een kijkonderzoek van de maag en patiënten worden niet altijd betrokken bij de keuze voor zo’n onderzoek.

Het kiezen voor zulke onnodige behandelingen en onderzoeken komt volgens het instituut doordat richtlijnen niet goed worden gehanteerd, of dat verouderde richtlijnen worden gevolgd. Er zijn „verbeterafspraken” gemaakt die moeten leiden tot meer passende zorg. Ook moet betere informatievoorziening ervoor zorgen dat patiënten in gesprek kunnen met hun arts over de behandeling.

Het Zorginstituut heeft het onderzoek naar overbehandeling- en diagnostiek gedaan in samenwerking met acht beroepsgroepen van zorgverleners, patiëntenorganisaties en zorgverzekeraars.