Het is een echte streekgemeente, de Westfriese Evangelie Gemeente (De WEG). Vanuit allerlei plaatsen in de Noord-Hollandse regio West-Friesland –zoals Enkhuizen, Andijk, Hoogkarspel– ontmoeten zo’n 300 mensen elkaar op zondag in de aula van het Martinuscollege in Grootebroek. Tenminste, zo was dat voor corona.

Het begon ooit heel wat kleiner, vertelt gemeentelid van het eerste uur Adam Jong (75). Zelf hervormd-gereformeerd opgegroeid, miste de Noord-Hollander iets in de prediking. „Er lag veel nadruk op maatschappelijk werk, maar de Naam van Jezus werd zelden genoemd. Wij zochten een prediking waarin Hij centraal staat.” Het leidde tot een overstap naar de baptistengemeente in Enkhuizen.

Eind jaren 70 ontstonden echter problemen binnen deze gemeente. Veel wil de Andijker er niet over kwijt –„Het is uitgepraat, er is vergeving gevraagd, het is onder het bloed gebracht”–, feit is dat een aantal leden kerkelijk dakloos raakte. „Op eerste pinksterdag 1981 hielden we samen een eerste dienst, in ons toenmalige woonhuis in Bovenkarspel.”

Met genoegen denkt Jong terug aan die begintijd. „Het was een drukte van jewelste in ons huis. De zondagsschool was op onze slaapkamer, de allerkleinsten speelden op zolder. Er was een open sfeer in die eerste jaren: we zochten naar wat God zou doen met de gemeente. Op een dag stond er een man voor de deur. Hij zei: „Ik hoorde dat hier Bijbelstudies worden gehouden, maar jullie hebben geen piano. God heeft het op mijn hart gegeven om jullie een piano te geven.” De volgende dag mocht ik met hem een instrument uitzoeken – daarna heb ik de man nooit meer gezien.”

Leiding

Na verloop van tijd ontstond behoefte aan meer vastheid en richting. De groep groeide en stond voor belangrijke beslissingen: waar staat de gemeente voor, wie geeft er leiding? „Toen heb ik gezegd: Dit moet niet het zaakje van Adam Jong worden. We hebben een huishoudelijk reglement opgesteld, artikelen van het geloof, en een bestuur gekozen.”

Een voorganger kwam er zo’n 15 jaar geleden in de persoon van Simon van Groningen. Die werd na zijn pensioen opgevolgd door de huidige predikant ds. Arno van Engelenburg (55). De WEG telt nu zo’n 200 leden. Het aantal kerkbezoekers ligt hoger: lidmaatschap is voorbehouden aan degenen die „op hun geloof gedoopt zijn.”

Toen ds. Van Engelenburg in 2019 overkwam vanuit de baptistengemeente in Alphen aan den Rijn, verwachtte hij stug volk te treffen. „Vooraf zag ik de documentaire ”Het verdriet van West-Friesland”. Die tekent West-Friezen als gesloten mensen.” Niets bleek echter minder waar, ontdekte de voorganger. „In de eerste maanden ben ik bij alle gemeenteleden in huis geweest. In dat halfjaar heb ik meer persoonlijks gehoord dan in de 11,5 jaar in Alphen. Mensen lopen hier niet met het hart op de tong, maar als je tijd hebt om te luisteren, zijn ze een open boek.”

Dat herkent Jong, West-Fries van geboorte: „We zijn hier vrij nuchter, terughoudend. Maar als je eenmaal het vertrouwen hebt gewonnen van West-Friezen, geven zij zich ook helemaal. Toen mijn tweede vrouw hier in de gemeente kwam, heeft ze zich vanaf het begin thuisgevoeld.”

Ds. Van Engelenburg heeft zich verbaasd over de betrokkenheid in de streekgemeente. „Iemand had een verblijfplek nodig, in de kortste tijd werden haar vier huizen aangeboden. Binnen een halfuur was een kookrooster rond voor een gezin dat dit nodig had. De onderlinge zorg hier is ”spitzenklasse”. Het is bijzonder hoe ver men bereid is om te gaan in de zorg voor elkaar.”

Ruim tien jaar geleden kwam de gemeente in een crisis terecht: een „ultracharismatische” groep leden roerde zich behoorlijk, wat leidde tot conflicten. „Toen zijn er best wat mensen afgehaakt”, zegt Jong. „We hopen zoiets nooit meer mee te maken. De oudsten hebben altijd gezegd: We zijn geen pinkstergemeente. Spreken in tongen of profetieën zijn we hier niet zo gewend, en dat houden we graag zo. We hebben altijd geprobeerd ons zo veel mogelijk aan de Bijbel te houden, en geen fanatiekelingen in ons midden op te nemen.”

Ds. Van Engelenburg merkt, als relatieve ‘nieuweling’, de gevolgen van deze periode nog in de gemeente. „Je ziet nog altijd verschillende stromingen. Bij een deel van de leden is er wat aversie tegen charismatische zaken. Dat begrijp ik, na wat er gebeurd is. Tegelijk denk ik soms dat het kind daardoor met het badwater is weggegooid.”

Luisteren

De predikant wil met de verschillen omgaan door „vooral heel veel te luisteren. Gemeenteleden die de crisis meemaakten, zijn beschadigd en voorzichtig. Jongeren dragen dat minder mee. Vanuit de Bijbel probeer ik rond dit soort thema’s onderwijs te geven. Bijvoorbeeld over hoe God ook in onze tijd nog openbaringen geeft. Dat hoeft niet opzienbarend in een samenkomst te gebeuren, zo van: „De Heer zei dit en dat tegen me.” Een tijdje terug kochten we een zak patat die niet in onze airfryer kon. Een gemeentelid kon de patat wel gebruiken. Eigenlijk had ik geen tijd, maar ik ging toch maar. Toen ik daar kwam, bleek er net crisis in het gezin te zijn geweest; ik heb er anderhalf uur zitten praten. Tijdens het gesprek moest ik er plotseling om grinniken: hoe God mij die dag precies bracht op de plek waar ik zijn moest – door een zak diepvriespatat. Zulke dingen vertel ik in de gemeente. Niet omdat het zo móét gaan, maar wel zodat mensen hun ogen openen voor hoe God hun leven leidt.”

In zijn onderwijs wil hij „de oude teksten laten staan in hun context, én een praktische toepassing maken voor deze tijd. Mijn persoonlijke roeping ervaar ik als: discipelen maken die discipelen maken.”

Onlinediensten

Corona raakt ook De WEG stevig, zegt ds. Van Engelenburg. „We konden niet kerk zijn zoals we dat wilden. Het kan bijna niet anders of er zijn mensen afgehaakt. Aan de andere kant zijn er gezinnen teruggekomen die de gemeente eerder verlieten; voor hen waren de onlinediensten juist een laagdrempelige manier om weer in contact te komen.”

Jong zag in veertig jaar veel veranderen in de gemeente, „maar nooit zo snel als door die Covidtoestand. Dat brengt ook steeds meer polarisatie, meningen komen tegenover elkaar te staan.”

Dat geeft hem zorg, maar dankbaarheid overheerst in het terugkijken. „Ondanks de moeilijke tijden in het verleden, is er dank voor hoe God geleid heeft. Mijn grootste vreugde is dat ook mijn kinderen en kleinkinderen in de weg van de Heer willen gaan. Dat kan gelukkig nog binnen deze gemeente.”

In deze serie haalt de kerkredactie kerkelijke gemeenten in Noord-Holland voor het voetlicht. Volgende week donderdag deel 5.