„Het geld dat bij ons blijft doordat mensen de flesjes al dan niet per ongeluk weggooien, is niet eens genoeg om de kosten van het systeem te dekken”, zegt directeur Raymond Gianotten van Statiegeld Nederland. Sinds 1 juli is statiegeld op kleine plastic flesjes verplicht. Het gaat om 0,15 euro per flesje.

Ook van de grote flessen wordt een gedeelte nooit ingeleverd en gaat het vooraf betaalde statiegeld (0,25 euro) dus niet terug naar de consument. Jaarlijks gaan er zo’n 900 miljoen kleine plastic flesjes over de toonbank en circa 600 miljoen grote flessen.

Oude voorraden

Sinds 1 juni stromen de kleine plastic flesjes met statiegeld de supermarkten in, sinds 1 juli mogen fabrikanten geen flesjes zonder statiegeld meer op de markt brengen. De oude voorraden worden wel opgemaakt, dus in de schappen staan de flesjes met en de flesjes zonder statiegeld nog wel enige tijd door elkaar. Dat kan tot verwarring leiden, ook al zit er een logo op de flesjes met statiegeld.

Het is nog te vroeg om te zeggen hoeveel kleine flesjes met statiegeld tot dusver in de afvalbak zijn beland, aldus Gianotten. „We zien dat het aantal flesjes dat terugkomt, gestaag groeit, met miljoenen per week.” Hij zegt dat het wel realistisch is dat er, zeker in de beginfase, meer flesjes onbedoeld bij het afval belanden.

„Als het bij het plastic afval wordt gegooid, wordt het in ieder geval nog gerecycled. En als mensen het op straat gooien, doet het statiegeld waar het voor bedoeld is.” Waarmee de directeur van Statiegeld Nederland dat zeker niet aanmoedigt. „Maar dan is degene die dat doet, wel zijn geld kwijt.”

Blikjes

De overheid stelde de statiegeldregeling in om de hoeveelheid zwerfafval terug te dringen. De volgende stap wordt het verminderen van het aantal blikjes in het milieu. Dit najaar moet er 70 tot 90 procent minder blikjes in het zwerfafval zitten. Wordt dat doel niet gehaald, dan volgt er ook statiegeld op blikjes. Demissionair staatssecretaris Van Veldhoven zei in april hierover in gesprek te zijn met het bedrijfsleven en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten. „Het voorbereiden van de wet- en regelgeving voor statiegeld op blikjes hebben we inmiddels gestart, zodat dit klaarligt, mochten we overgaan tot invoering van statiegeld op blikjes.”

In het najaar volgt hierover een besluit. Ondertussen start de overheid samen met het bedrijfsleven een gezamenlijke campagne om zwerfafval tegen te gaan.