Het platte gebouwtje is omringd door flats en naoorlogse laagbouw. Achter de ruit van de voordeur hangt de tekst: „Elke zondag 10 uur samenkomst. Contact? Bel of mail met onze predikant Cees-Jan Smits.”

In de hal zitten drie gemeenteleden, Petra van der Laan (70), ouderling Catrinus van der Meer (54), en Joyce Hoebeke (25).

Van der Laan schat dat van de 80.000 inwoners van Purmerend minder dan 1 procent naar de kerk gaat. „Dit is een tamelijk onkerkelijke stad. Mensen zijn in Purmerend niet heel kerks.”

Over de christelijke gereformeerde kerk De Schuilplaats zegt Van der Laan: „Dit is een fijne gemeente. We zijn wel klein, maar we kennen elkaar allemaal. Dit is een warme gemeente. Ik zou tenminste niet zonder de gemeente kunnen.”

Van der Laan mag soms in de diensten de Schriftlezing verzorgen. En ze helpt ook mee bij de kindernevendienst. „We zijn één grote familie, echt broeders en zusters onder elkaar.”

Christelijke vrienden

De laatste jaren loopt het ledental van de gemeente iets terug. Vooral zijn er wat jongeren vertrokken. Joyce: „De één gaat elders studeren. De ander haakt af qua geloof. Ik ga mijn leeftijdsgenoten zo wel missen. Ook in de stad zelf mis ik christelijke vrienden.”

Joyce zou daarom nog niet liever op de Veluwe willen wonen. „Ik denk toch dat de Veluwe voor mij niet vrij zou voelen. Ik pas beter in Purmerend dan in Barneveld.”

De gemeente telt op papier rond de 160 leden en doopleden. Buiten coronatijd zijn er op zondagmorgen krap 100 bezoekers, schat ouderling Van der Meer. „Het valt op dat de gemeente steeds veelkleuriger wordt. We zien meer allochtonen, mensen uit Burundi en Ceylon. Hier komen Italianen en Surinamers. Mensen zijn op zoek, naar God ja, en naar de waarheid. Sommigen hebben een rugzak, hebben een probleem en voelen zich in een andere kerk ongewenst. Hier komt dus op zondag van alles wat. We zien kerkgangers die al heel wat andere kerken hebben geprobeerd, maar die het nergens konden vinden. Hier kom ik thuis, zei pas iemand. Dat komt niet door ons, maar dat is dankzij Jezus Christus. We merken in al die dingen ook dat wij de enige reformatorische kerk in de regio zijn. Er is in deze buurt niet veel keus.”

Koude provincie

Noord-Holland staat bekend als een ”geestelijk koude provincie”. Maar of God werkt in Purmerend is voor Van der Laan geen vraag. „Hij werkt. Absoluut. Ik heb zelf ervaren dat Hij mij in mijn nekvel gepakt heeft. Jaren geleden ben ik een poosje afgedwaald, maar Hij heeft mij teruggehaald.”

Ook Van der Meer zou niet liever op de Biblebelt willen wonen: „Zo’n volle kerk. Nee. Ik heb niet zo veel mensen om me heen nodig. De zegen van het samenkomen in Gods Naam rond Zijn Woord op Zijn dag hangt niet af van de hoeveelheid mensen. Een kleine gemeente heeft ook zijn voordelen. We kennen elkaar allemaal, en iemand die we niet kennen, is dus een gast. Die krijgt van ons extra aandacht en wordt persoonlijk welkom geheten. We willen graag een open en toegankelijke kerk zijn. Het is ook niet voor niets dat je vanaf de voordeur het kruis in de kerkzaal ziet hangen. Want alles draait om het kruis.”

Van der Meer stelt dankbaar vast dat de gemeente nog steeds in de ambten kan voorzien. Er zijn vier ouderlingen en drie diakenen. „Het is weleens een beetje spannend geweest of we de kerkenraad op peil konden houden, maar tot nu toe lukt dat gelukkig goed. In de Christelijke Gereformeerde Kerken kennen we geen vrouw in het ambt, dus het potentieel kandidaten is niet zo groot.”

Zaad strooien

Welke plaats neemt De Schuilplaats in binnen het landelijke verband van de Christelijke Gereformeerde Kerken? Van der Meer: „Wij zijn niet de meest behoudende kerk. Vroeger is hier wel gediscussieerd over het Liedboek voor de Kerken, maar dat gebeurt niet meer. We lezen het liefst de NBV, maar soms is een tekst in de Statenvertaling weer beter. Dan lezen we die. Zulke dingen zijn voor ons bijzaken. Het gaat er maar om dat het zaad in de harten van mensen wordt gestrooid.”

Sinds een aantal jaren kent de gemeente nog één dienst op zondag. Van der Meer: „Er was voor de middagdienst niet genoeg belangstelling meer. Die hebben we toen maar geschrapt, maar dat ging me echt aan het hart.”

Een christen moet in Noord-Holland wel iets steviger in de schoenen staan dan op de Veluwe, vindt Van der Laan. „Je moet hier heel bewust weten wie je bent en waar je staat. Er is hier best weerstand tegen het geloof. Geloven gaat in Purmerend niet vanzelf.”

Hoe ziet de toekomst er voor De Schuilplaats uit? Van der Meer: „De gemeente vergrijst. We raken jongeren kwijt. Maar er komen weer andere mensen voor in de plaats. God vergeet ons niet. Jesus is alive. Het gaat om Hem. We willen mensen bij Jezus brengen. De vorm is daaraan onderschikt. Het gaat er ons niet om mensen christelijk gereformeerd te maken, maar om ze bij Jezus te brengen. Hij is onze Redder.”

Financiën

De christelijke gereformeerde kerk van Purmerend heeft een eigen kerkgebouw, een eigen pastorie en een fulltime predikant in dienst. Van der Meer: „Tot de coronacrisis hielden we het hoofd redelijk boven water, hoewel het nu wel moeilijker wordt. De mensen die hier zondags komen, hebben voor de kerk heel wat over. Gemeenteleden hebben hart voor de zaak en dat merken we ook in de financiële bijdragen.”

Op een zondagmorgen in 2004 brandde de kerk voor een deel uit. De bijzalen gingen in rook op. De kerkzaal liep rook- en waterschade op. Een groot deel van het kerkelijke archief ging bij de brand verloren. Waarschijnlijk was de brand aangestoken.

Van der Meer: „Gemeenteleden hebben met elkaar alles weer opgebouwd. Zelfs hebben we van de gelegenheid gebruikgemaakt door de hal van de kerk een beetje uit te breiden. Zoiets doen we met elkaar. Samen zetten we er de schouders onder.”

Het kruis

In de kerkzaal is het stil. Alles wacht hier op het woord van de prediker. Losse stoelen staan op grijze grindtegels. Links van de preekstoel staan een piano en een drumstel. Rechts staat de doopvont. Op een tafel ligt de Bijbel open bij Psalm 1:1: „Welgelukzalig is de man, die niet wandelt in den raad der goddelozen.” Aan de muur hangt een houten kruis, als de boom des levens.