Opzichtig twijfelend stemde de regeringscoalitie van CDA, VVD en D66 donderdagavond tegen zevenen toch voor het in één harde klap afschaffen van het grijs kenteken voor particulieren. Daardoor gaan zo’n 140.000 gezinnen met busjes er vanaf 1 januari honderden euro’s per jaar op achteruit. Hun fiscale voordeel wordt niet stapsgewijs afgebouwd.

Volgens LPF’er Van As maakt de overheid zich op deze manier schuldig aan „onbehoorlijk bestuur.” Hij zei dat maandag al, hij herhaalde het donderdag. Ook PvdA, SP, GroenLinks, ChristenUnie en SGP lieten maandag weten dat een soepele overgangsregeling wat hen betreft niet meer dan normaal zou zijn. De kamerleden Kant (SP), Rouvoet (CU) en Van der Vlies (SGP) kwamen zelfs met uitgewerkte voorstellen.

Twaalf uren debat op maandag, drie uren op de late dinsdagavond en vijf uren donderdag hielpen echter geen stuiver. Staatssecretaris Wijn van Financiën bleef bij de verdediging van zijn belastingplan principieel stelling nemen tegen een overgangsregeling. D66 sloot zich naadloos bij hem aan. CDA en VVD maakten er nauwelijks woorden aan vuil en stevenden af op het wegstemmen van alle drie de tegenvoorstellen.

Toen tegen drieën de bel voor de stemming klonk, zaten zo’n veertig ’grijze rijders’ op de publieke tribune met de handen in het haar. Vol onbegrip voor de staatssecretaris, die had betoogd dat je niet een heel volk kunt laten meebetalen om een „onbedoeld” voordeel voor een kleine groep nog langer in stand te houden. Vol boosheid ook, omdat alleszins redelijke argumenten van de oppositie geen enkel gehoor vonden.

Maar er volgden geen stemmingen. Het CDA gaf, onder hoon van diverse andere fracties, plots te kennen extra tijd nodig te hebben. De grootste regeringspartij leek zomaar ineens iets te zien in het voorstel van Van der Vlies. Na twintig uur debat wilde de fractie een paar uur voor intern beraad. Aan het begin van de avond zou duidelijk worden of dat daadwerkelijk een ander standpunt zou opleveren.

De veertig grijze rijders waren plotseling weer vol goede moed. Hadden hun blijken van goed- en afkeuring tijdens het debat dan toch iets opgeleverd, behalve herhaald vermaan van de kamervoorzitter? Kwam de grootste regeringspartij dan eindelijk tot bezinning? Zij hoopten het op de tribune. Beneden in de zaal was er het gespannen afwachten bij Van der Vlies, Rouvoet, Kant en al de andere opposanten.

In de wandelgang dook het bericht op dat nu zelfs de hele coalitie bereid zou zijn de overgangsregeling van Van der Vlies te omhelzen. De PvdA, maandag nog kritisch, wilde ook meegaan. Idee achter het SGP-voorstel was dat de algemene heffingskorting iets minder omhoog zou gaan, zodat elke belastingbetaler nog drie jaren een paar euro meebetaalt aan de overgangssituatie voor particulieren met een auto met grijs kenteken.

Even over zessen was het CDA klaar om uitsluitsel te geven. Dat uitsluitsel schokte de verwachtingen bij de grijze rijders en de oppositie in hoge mate. De christen-democraten waren gezamenlijk tot de conclusie gekomen dat de SGP-regeling ook ten koste zou gaan van de lage inkomens. Omdat ze dat niet voor hun rekening wilden nemen, hielden ze, net als VVD en D66, de boot weer volledig af.

De oppositie probeerde het nog wel. Van der Vlies wilde zijn dekking bijstellen, Rouvoet bood aan zijn voorstel en dat van de SGP ineen te schuiven, PvdA’er Crone deed de suggestie de lage inkomens direct weer te compenseren, GroenLinkser Vendrik stelde voor een gezamenlijke commissie een dekking te laten zoeken. Het mocht niet baten. Het CDA weigerde nadere onderhandelingen.

De grijze rijders konden onverrichter zake in hun busjes terug naar huis. Hun hoop is nu nog de rustige wijsheid van de Eerste Kamer. Wellicht komt de CDA-fractie daar tot een ander inzicht. Want, zo concludeerde SP-kamerlid Kant na het chaotische debat in de Tweede Kamer: „Blijkbaar zit er bij het CDA toch het gevoel dat er op deze manier iets onredelijks gebeurt.”