De omgeploegde akkers liggen er in de nakende lentezon glimmend bij. Rijen populieren omzomen de met gras begroeide kronkeldijkjes waarop schapen en lammeren grazen. Monumentale boerderijen torenen boven groene heggen uit. De smalle asfaltweggetjes zijn dienstbaar aan tractoren, auto’s zijn er een zeldzaamheid. Midden in de Rhoonse polder doet niets vermoeden dat enkele kilometers verderop de grootste haven van de wereld ligt, Mainport Rotterdam.

Om de uitdijing van het havengebied met containerterminals en petrochemische industrie te compenseren, meent de regering 600 hectare van de Rhoonse polder te moeten omploegen tot natuur- en recreatiegebied. „Dit is de grootse onzin die er bestaat”, zegt akkerbouwer A. Barendregt boos. „Als je dit geen natuur noemt, dan weet ik het niet meer. Mooier wordt het nooit”

Barendregt (34) woont aan het eind van de Veerweg, midden in het gebied. Samen met vrouw en kind bewoont hij de vroeg-19e-eeuwse boerderij Portlandt, een rijksmonument. Al vanaf zijn geboorte woont hij er. Dertien jaar geleden, toen zijn vader overleed, nam hij het bedrijf over, waardoor het verbouwen van aardappelen, uien en wintergraan werd gecontinueerd. Zijn horizon bestaat uit akkers, bomen en dijken.

„In het voorjaar, als alles groeit en bloeit, zie je die prachtige kleuren”, vertelt hij tijdens het draaien van een shagje. „Mensen die bij mooi weer door dit gebied een fietstochtje maken, stoppen regelmatig om nieuwsgierig te vragen waar ik op het land mee bezig ben. In het weekend is het hier altijd een drukte met fietsers en wandelaars.” De overheid hecht aan de suggesties van Barendregt geen waarde. Ze wil het toekomstige gebied een meer dan regionaal karakter geven, zodat ook mensen van buiten de Rijnmond van de natuur kunnen genieten. Ontwerpen voor een bosrijke omgeving met ruiterpaden en picknickplekken rolden onlangs van de tekentafel, waarbij een aan elkaar verbonden slotenstelsel kanotochten mogelijk moet maken. Het huidige golfterrein langs de Oude Maas moet worden verplaatst.

„Ik woon hier vanaf mijn derde jaar en zag ongeveer vijftien plannen voorbijkomen”, aldus collega-akkerbouwer A. Vos (36) aan de Korteweg. „Al die tijd bleef alles bij het oude, hoewel ik bang ben dat het nu echt doorgaat.”

Hij bestrijdt dat een op de tekentafel ontworpen natuur- en recreatiegebied een verbetering is. „Neem als voorbeeld het Zuiderpark in Rotterdam. Er liggen overal spuiten, mensen worden beroofd. Niemand voelt zich er veilig, omdat er geen toezicht is.” Tijdens de presentatie van het Project Mainportontwikkeling Rotterdam (PMR) droeg Vos de uitvoerende instanties alternatieven aan in de hoop de polder te kunnen behouden.,Ik heb ze aangeboden een fietspad aan te leggen langs een dijk waar mijn schapen grazen. Mensen fietsen dan tussen de beesten, mooier kan toch niet. Maar het was tevergeefs.”

Stinkend duur
In Rhoon, sinds 1985 met Poortugaal gefuseerd in de gemeente Albrandswaard, verkeren behalve Vos en Barendregt een handvol grote en kleine agrariërs met hun gezinnen in grote onzekerheid. Het parlement neemt de komende maanden een beslissing over het gebied, maar hoelang de betrokkenen kunnen blijven zitten is onduidelijk. Vos. „Ik verbouw onder meer asperge, dat is een vaste plant die tien jaar meegaat en heel kostbaar is. Je kunt hem pas in het derde jaar oogsten. Voor de continuïteit poot ik er jaarlijks een hoek bij. Als blijkt dat we volgend jaar wegmoeten, zit ik met een flinke kostenpost.”

Barendregt worstelt met hetzelfde probleem. „Omdat ik geen zekerheid heb, kan ik mijn bedrijf niet uitbreiden. Ik zou eigenlijk een sproeikar en een grotere ploeg achter de trekker moeten aanschaffen. Maar dat gaat niet omdat ik mijn landbouwmachines samen met mijn zwager financier en het de vraag is waar ik straks terechtkom.” Inclusief nog drie andere deelprojecten (150 hectare) in de regio, hebben de provincie Zuid-Holland, de stadsregio Rotterdam en de havenstad als uitvoerende instanties 209 miljoen euro te besteden voor de herinrichting van het gebied, grondwerving en de aankoop van gebouwen en bedrijven.

Hoewel Vos zich realiseert dat hij elders moet gaan boeren, verlangt hij een goede uitkoopregeling. „Als je ondernemer bent kunnen zulke dingen gebeuren, het is domme pech. Bezwaren maken is als trekken aan een dood paard, het gaat toch door. En als ze met een goede schadeloosstelling komen, werk ik uiteraard mee. Je zit hier onder de rook van Rotterdam, de grond is stinkend duur. De boeren hier zijn niet achterlijk, ze zagen het voorbeeld van anderen die eerder vertrokken.”