TNO: CO2-budget voor elk huishouden om uitstoot te verlagen
Elk Nederlands huishouden moet een CO2-budget krijgen dat het kan besteden aan vliegen, autorijden, vleesconsumptie en energieverbruik in huis. Dat blijkt uit een voorstel dat onderzoeksinstituut TNO woensdag aandroeg in een rapport.
De meeste Nederlanders zien een verhandelbaar CO2-budget wel zitten, tenminste als bedrijven ook meer gaan betalen voor hun CO2-uitstoot. Dat blijkt uit het TNO-rapport.
Hoe moet zo’n CO2-budget er in de praktijk uit gaan zien?
Ieder huishouden krijgt elk jaar gratis een hoeveelheid CO2-emissierechten. De hoeveelheid daarvan is gekoppeld aan een gemiddeld huishouden van een vergelijkbare samenstelling. Voor het gebruik van energie in huis, autobrandstoffen, vlees en vliegtickets moeten de gezinnen persoonlijke uitstootrechten inleveren. Wie rechten overhoudt, kan ze verkopen aan mensen die rechten te kort komen.
Waar moet dit budgetsysteem toe leiden?
Iedere Nederlander krijgt in principe evenveel CO2-rechten. Hij kan zelf uitmaken waaraan hij die besteedt. Elk jaar neemt het totale budget af. De hoeveelheid CO2-rechten die elk huishouden jaarlijks toegewezen krijgt, daalt dus ook. Op die manier zou de overheid de totale CO2-uitstoot geleidelijk kunnen terugdringen en voldoen aan de afspraken van het Klimaatakkoord van Parijs uit 2015.
Vinden Nederlanders zo’n CO2-budget een goed systeem?
Wanneer ook de industrie meedoet, staat 67 procent van de Nederlanders achter het voorstel. Zo niet, dan stemt 36 procent van de 1200 respondenten van het TNO-onderzoek er mee in.
Energiebesparing en het gebruik van hernieuwbare energie scoren met 90 procent draagvlak een stuk hoger.
Met CO2-opslag in oude gasvelden onder de Noordzee stemt zo’n 40 procent van de Nederlanders in. Wat TNO betreft, biedt het rapport aanknopingspunten om de huidige leefstijl van Nederlanders subtiel om te buigen.
Hoe eerlijk is zo’n CO2-budget?
Het lijkt heel eerlijk, omdat elke Nederlander hetzelfde budget krijgt. Maar Nederlanders met veel geld kunnen gemakkelijk wat extra rechten bijkopen. Zij betalen zo wel wat extra voor hun vliegvakantie. Maar de minder kapitaalkrachtige medeburger is er de dupe van. Bewoners van slecht geïsoleerde sociale huurwoningen bijvoorbeeld. Zeker als ze stoken op gas en rijden in een onzuinige oude auto. Dan zullen ze mogelijk te kort komen aan hun budget. Ook mensen die voor hun werk afhankelijk zijn van een auto zullen relatief snel door hun CO2-rechten heen zijn.
Hoe groot is de kans dat zo’n CO2-budget er komt?
Niet heel groot. Het CO2-budget vraagt om maatwerk en een onvoorstelbaar omvangrijk administratiesysteem. In de Volkskrant van woensdag vroeg emeritus hoogleraar duurzaam ondernemen Jan Jonker zich af of er misschien een CO2-politie wordt opgericht. Wat hem betreft is het een „sympathiek, maar onuitvoerbaar idee.” Maar wie weet, als het voorstel politiek haalbaar blijkt, kan zo’n budget er met een nieuw ‘groen’ kabinet zomaar komen.