Dat is inderdaad een ernstige constatering. Overheidsgeld wordt bijeengebracht door de belastingen die burgers en bedrijfsleven opbrengen. Verwacht mag worden dat dit geld zorgvuldig wordt uitgegeven en secuur wordt geadministreerd. Daar hebben de burgers recht op.

De kritiek van de ARK richt zich weliswaar niet uitsluitend, maar wel vooral op de departementen van Volksgezondheid en Financiën. Het blijkt dat er veel geld is uitgegeven, zonder dat goed valt te traceren hoe, waarom en waaraan dit is gespendeerd. Dat roept vragen op. Die moeten zeker worden beantwoord.

Ter verontschuldiging zegt het kabinet dat de coronacrisis vroeg om snel handelen waarbij lang niet alle procedures zorgvuldig konden worden gevolgd. Minister Hoekstra van Financiën sprak van een „uitzonderlijk jaar waarin we als kabinet uitzonderlijke maatregelen hebben moeten nemen.”

Daar zit zeker een kern van waarheid in. Vaak moest acuut worden ingegrepen omdat de nood hoog was. De verwachting is dat de ARK in een volgend rapport ook op andere coronamaatregelen kritiek zal uitoefenen.

Met het beroep op de bijzondere omstandigheden is niet alles gezegd. Uit de ARK-rapportage blijkt dat een aantal tekortkomingen in de administratie van verschillende departementen al eerder zijn benoemd. Kennelijk is er onvoldoende gedaan om verbeteringen door te voeren. Dat is kwalijk.

Elke dijkgraaf weet dat zwaktes in dijken in rustige tijden zonder enig uitstel moeten worden gerepareerd. Alleen dan kunnen dijken bij zware storm stand houden. Het valt de ministers aan te rekenen laks te zijn geweest.

Het ARK-rapport moet voor de Kamer een belangrijk signaal zijn om de regering te manen tot verbetering. Tegelijk zal de Kamer werk moeten maken van zelfreflectie. Juist tijdens de coronacrisis hijgde ze de regering voortdurend in haar nek om steeds weer nieuwe maatregelen te nemen. Soms waren bewindslieden nog bezig met het uitwerken van een wens van de Kamer als parlementariërs al weer een volgend verlangen uitspraken. Ook dat heeft niet bijgedragen aan een ordelijk doorlopen van alle procedures.

Het ligt voor de hand dat kanonnen van kritiek zich richten op de verantwoordelijke bewindslieden. Hen mag zeker worden gevraagd verantwoording af te leggen. Maar daarmee zijn de problemen niet opgelost.

Grote water- en stormoverlast toont de zwakten aan van dijken. Dan mag er kritiek zijn op degenen die het dijkbeheer lieten versloffen. Maar belangrijker is dat de schade aanspoort om het dijkenbestand structureel te verbeteren. Dat is de uitdaging voor de Kamer en voor het nieuwe kabinet na publicatie van dit ARK-rapport.