Carine Tjepkema maakt het allemaal mee. „Mensen moeten in isolatie, maar daar hebben ze moeite mee. En zo komen ze bij ons terecht.” Ze is quarantainecoach bij het Rode Kruis. „Wij helpen mensen door een periode van afzondering heen.”

Medewerkers van de GGD merken soms dat mensen met vragen lopen of psychische hulp nodig hebben. De GGD heeft echter geen tijd om extra ondersteuning te bieden. Maar de behoefte aan hulp bestaat wel. Dan komen de vrijwillige coaches van het Rode Kruis in beeld. Zij begeleiden mensen met een hulpvraag gratis tot de quarantaine voorbij is.

Een coach moet vooral een luisterend oor bieden, is de ervaring van Tjepkema. „Wat is het probleem? Wat speelt er? Vaak gaat het om psychische of praktische problemen. De praktische problemen zijn meestal met één telefoontje op te lossen via het ”Let op elkaar netwerk” van het Rode Kruis.”

Met name alleenstaanden, ouderen van wie de partner in het ziekenhuis ligt en gezinnen met kinderen lopen tegen problemen aan als ze in quarantaine moeten. Bijvoorbeeld ouders die voor hun gehandicapte dochter zorgen. „Door corona konden ze niet meer bij haar komen. Dan zoeken we een praktische oplossing.”

De coach kan alleenstaande mensen bijvoorbeeld helpen aan een boodschappen­maatje. Of simpelweg wat informatie verstrekken wanneer mensen in de war raken door alle regels en door de bomen het bos niet meer zien.

Psychische problemen vragen meer tijd en aandacht. „Het grootste probleem is vaak het alleen zijn. Mensen kunnen zich daardoor heel angstig voelen, of met een schuldgevoel rondlopen”, constateert de coach. „Ze moeten even van zich af praten. En als ze het fijn vinden, bel ik hen nog een keer.”

„Zo sprak ik een mevrouw die Covid-19 had opgelopen. Haar man lag al met coronaklachten in het ziekenhuis. Ze beschuldigde zichzelf ervan dat ze naar een verjaardagsfeestje was geweest. Het was door haar dat ze zelf ziek was geworden en dat haar man in het ziekenhuis lag. Ze was angstig en bezorgd; het was allemaal even te veel voor haar.”

Tjepkema heeft de vrouw haar verhaal laten doen. „Dat luchtte al op. Ze werd steeds rustiger. Vervolgens stelde ik haar schuld­gevoel aan de orde. Ik zei: Je hoeft jezelf niets te verwijten, dit was niet met opzet en het virus is daarbij ongrijpbaar. En zo wist ik haar gerust te stellen.”

Lucht

Het Rode Kruis heeft de quarantainecoach in februari in het leven geroepen. „Ik werkte al als vrijwilliger bij het Rode Kruis, naast mijn werk. Bij mijn werkgever, de KLM, heb ik het door de pandemie een stuk rustiger. Er wordt nu eenmaal veel minder gevlogen. Maar mijn behoefte aan contact met mensen bleef”, vertelt Tjepkema.

„Ik heb toen intern een opleiding gevolgd; een training die vooral online plaatshad. We zijn inmiddels met zestien à zeventien personen, en komen één keer per week bij elkaar om ons verhaal kwijt te kunnen en om elkaar te helpen bij dit werk.”

Tjepkema vindt het lastig om het resultaat van de coaching te meten. „Je merkt in de gesprekken dat mensen rustiger worden, dat het hun lucht geeft. Ik vind het dankbaar werk.”

Hardlopen

Als coach kreeg ze te maken met een Afghaan die al enige tijd in Nederland woont. „Hij maakte zich al grote zorgen over zijn familie in Afghanistan. Daarbovenop kreeg hij corona. Hij was het gewend om hard en veel te werken en na afloop een poosje te gaan hardlopen. Het alleen zijn was voor hem ondraaglijk”, vertelt de coach. „Hij wilde zijn hart even luchten. Het scheelt dat ik ook van hardlopen houd. Daardoor kon ik zijn gedachten even op wat anders richten. We konden een moment tegen elkaar aan praten. Dat voelde voor hem al als een verademing. Daar doe ik het voor.”

„Kwartiertje praten sleept je erdoorheen”

Hoe kwam u in aanraking met de quarantainecoach?

„Ik moest van 20 februari tot de tweede week van maart in quarantaine. Mijn dochter had milde klachten. Ze was positief getest bij de GGD in Haarlem. Daar was op dat moment net een van de twee pilots van het Rode Kruis opgestart met quarantainecoaches. Via mijn dochter kwam ik in aanraking met coach Lotte van der Vlugt.”

Waarom had u behoefte aan een quarantainecoach?

„Veel mensen vragen om hulp om de boodschappen te doen, medicijnen te halen of te koken.

Bij mij was het vooral een mentale behoefte. Ik had de kerk voor het geestelijke. Maar als ik er weer eens doorheen zat, had ik behoefte aan een neutrale persoon.

Op een dag zei Lotte tegen me: „Ik zou de huisarts bellen.” Dat soort dingen. Even dat steuntje in de rug. Ook kon ik aan haar allerlei alledaagse dingen kwijt.”

Wat maakte een gesprek met de coach voor u anders dan praten met familie?

„Als ik weer eens boos was op de huisarts, kon ik dat er gemakkelijker uitgooien tegen haar dan tegen mijn familie. Ik had behoefte aan woorden, aan peptalk. Zo van: „Je kunt het, je bent een powervrouw.” Woorden geven moed, weet je.

Je ervaart de kracht van het gebed, maar de quarantainecoach was als Florence Nightingale. Als ik het niet meer zag zitten, praatte zij mij weer uit de put. Lotte belde om de twee dagen, zelfs toen ik later in het ziekenhuis was opgenomen. Dat deed ze tot het afsluitende gesprek in maart. Dat was echt heel fijn. Ik had dat toen nodig.”

Kwam de quarantainecoach ook bij u aan huis?

„Nee, alles gaat via de telefoon. Ik heb haar een keer live gesproken via FaceTime.”

Had u het ook gered zonder coach?

„Dat weet ik niet. Als ik Lotte niet had gehad, had ik natuurlijk nog wel mijn familie, mijn dochter en de kerk. Maar ik kan me goed voorstellen dat eenzame mensen tijdens quarantaine in een isolement raken. Dan kan een coach van levensbelang zijn. Zomaar een kwartiertje praten, sleept je er dan weer doorheen.”