Trouwen op zondag? Prima, maar dan alleen in de kerk
De gemeente Utrechtse Heuvelrug besloot deze week dat bruidsparen voortaan ook op zondag hun huwelijk kunnen laten sluiten. Utrechtse Heuvelrug loopt hiermee niet voorop, want een op de drie gemeenten kent al zulke zondagshuwelijken.
De belangstelling voor zo’n zondagshuwelijk neemt toe, meldt het CBS. In 2019 maakten 631 bruidsparen gebruik van die mogelijkheid. Dat is weliswaar slechts 1 procent van alle huwelijken, maar het ligt voor de hand dat dit aantal op zal lopen naarmate de mogelijkheden toenemen. Het is niet moeilijk om een beschikbare trouwlocatie te vinden en gasten hoeven er geen vrije dag voor op te nemen.
Op het eerste gezicht is de zondag ook een uitstekende dag voor het huwelijk, dat immers een Bijbelse instelling is. Toch verdragen de burgerlijke sluiting ervan en de bijbehorende bruiloft zich niet met de rust en heiliging van de zondag. Dat gemeenten deze mogelijkheid bieden, past in de heersende opvatting dat de zondag geen speciale dag is die in ere gehouden moet worden. Overigens geldt dat natuurlijk niet voor de kerkelijke huwelijkssluiting. Die zou juist beter passen op de zondag, omdat dan een groter deel van de gemeente bijeenkomt. Dat geeft meer gewicht aan de beloften die man en vrouw daar „voor God en Zijn heilige gemeente” doen.
Deze trend van zondagshuwelijken roept opnieuw de vraag op hoe christenen tegen het burgerlijk huwelijk aan moeten kijken. Toen in 2001 het huwelijk werd opengesteld voor paren van hetzelfde geslacht, circuleerden in rooms-katholieke kring al petities om het kerkelijk en burgerlijk huwelijk juridisch te ontkoppelen, omdat behoudende rooms-katholieken niet langer zo’n burgerlijk huwelijk wilden sluiten. Zo’n vreemde gedachte is dat niet: die koppeling dateert uit de tijd van Napoleon en was bedoeld om het kerkelijk huwelijk naar de marge te dringen. Daar komt bij dat veel bruidsparen het burgerlijk huwelijk eerder zien als een mooie ceremonie op een eigen gekozen plekje dan een plechtige belofte van trouw op het gemeentehuis. Ook inhoudelijk is het burgerlijk huwelijk uitgehold: de overheid verplicht het bruidspaar niet eens meer om samen te wonen. Als ambtenaren daar ook op zondag aan gaan meewerken, versterkt dat nog meer het beeld van het huwelijk als een leuk feestje.
Daarmee zijn deze zondagshuwelijken een nieuwe stap in de secularisering van het huwelijk. Echter, ongeacht wat anderen ervan vinden, het huwelijk is een goddelijke instelling die dateert uit het paradijs en die man en vrouw voor het leven verbindt. Het is dus niet zo’n vreemde gedachte dat er christenen zijn die ervoor pleiten om alleen in de kerk te trouwen, zoals in veel landen het geval is. De meerwaarde van het burgerlijk huwelijk is nu nog dat het waarborgen biedt voor het publieke karakter van het huwelijk en onwettige verbindingen voorkomt. Maar daar heb je geen zondagshuwelijken voor nodig.