Eenheid bij Duitse christendemocraten ver te zoeken
De Duitsers nemen dit jaar afscheid van bondskanselier Angela Merkel. Na zestien jaar vindt de christendemocraat het genoeg en stapt zij op. Zij is de eerste die als zittend bondskanselier zich niet herkiesbaar stelt. Voor haar was het alleen bondskanselier Helmut Kohl die zestien jaar lang bondskanselier was, namelijk van 1982 tot 1998. In dat laatste jaar verloor hij de verkiezingen van de SPD’er Gerhard Schröder.
Deze week kozen de christendemocraten Armin Laschet, de premier van de deelstaat Noordrijn-Westfalen, als kandidaat-kanselier. Dat gebeurde na een bizarre week. Nadat de CDU-top Laschet naar voren had geschoven als kandidaat voor het kanselierschap, diende Markus Söder, de voorman van de CSU, zichzelf aan als kandidaat. De CSU is de kleine Beierse zusterpartij van de CDU. Het is bijna altijd de CDU die de kandidaat-kanselier levert.
Söder deed de keus van het partijbestuur voor Laschet af als achterkamertjespolitiek. Vanuit het hele land, dus niet alleen uit Beieren, kreeg hij bijval. Diverse CDU’ers, van deelstaatpremiers tot Bondsdagleden, vielen Laschet af. Stuk voor stuk verklaarden ze met Söder hogere ogen te zullen gooien bij de Bondsdagverkiezingen in september. Waarom? Söder heeft charisma, Laschet amper. Söder doet het inderdaad in de peilingen veel beter dan Laschet.
In de nacht van maandag op dinsdag koos het partijbestuur van de christendemocraten uiteindelijk toch voor Laschet als kandidaat voor het kanselierschap. Söder gaf daarop toe dat hij had verloren en dat hij zich achter de kandidatuur van Laschet schaarde.
Nu de rookwolken van de interne strijd zijn opgetrokken, is de schade pas goed zichtbaar die is aangericht. De christendemocraten zagen hun aanhang door de zogenaamde mondkapjesaffaire al slinken. Door het conflict zijn CDU/CSU nog verder in de peilingen gedaald. De Groenen, die deze week Annalena Baerbock verkozen tot lijsttrekker, stonden deze week zelfs met 28 procent in de peilingen op kop. CDU/CSU volgden met 21 procent.
De grote vraag is of Laschet het straks in september zal redden. Vijf maanden voor de verkiezingen is het moeilijk daar een uitspraak over te doen.
Peilingen zeggen niet alles. De Groenen zijn dan geen protestpartij meer zoals in het verleden, toch huivert de Duitse kiezer bij de gedachte aan de Groenen als grootste partij. Hun klimaatbeleid zal de burger het nodige kosten. Veel Duitsers zitten daar niet op te wachten.
Zorgelijk voor Laschet is wel dat hij op dit moment vooral de steun geniet van de partijtop en niet van de partijbasis. Tot die basis behoren de jongerenorganisatie van de CDU en de Bondsdagfractie van de christendemocraten die in meerderheid de voorkeur gaf aan Söder.
Het is te vroeg om Laschet nu al kansloos te achten, maar het geruzie binnen de partij moet niet voortduren.
