Armin Laschet (CDU/CSU)

Met een mengeling van sensatielust en afgrijzen volgden Duitse media het gevecht om de erfenis van bondskanselier Angela Merkel. Het leek wel alsof Armin Laschet was verwikkeld in een ridderduel met Markus Söder, de CSU-leider uit Beieren.

Ruim twee weken lang namen de premiers uit Noordrijn-Westfalen en Beieren een ruime aanloop, om vervolgens zich in volle galop op elkaar te storten. De lansen stootten zo hard op elkaars schilden, dat ze eronder leken te bezwijken. Laschet als de kandidaat die de partijelite achter zich waande maar het slecht deed in de peilingen, en Söder die zich juist gesterkt voelde door de peilingen, maar geen steun had van het CDU-partijbestuur. Het werd Laschet.

Hoe kan je zo’n slagregen aan slechte nieuwsberichten en peilingen overleven, vraagt Der Spiegel zich af. „De man moet wel van rubber zijn.” Hij kan zich gesterkt voelen door Helmut Kohl en Angela Merkel die het ook nooit goed in de peilingen deden. De kersverse Kanzlerkandidat uit Aken kenmerkt zich dus door zijn vasthoudendheid, en laat zich niet zomaar van zijn stuk brengen.
De rooms-katholieke Laschet belooft de kloof te dichten met de ‘Söderisten’ die nu ook buiten Beieren te vinden zijn. „Ik zal zo vaak als mogelijk met hem afstemmen.”

Nu de poppetjes bekend zijn, moet de CDU/CSU terug naar de inhoud. Maar welke? De vertwijfeling is zo groot, dat boulevardkrant Bild deze week kopte: ”Waar staat deze partij eigenlijk voor?”

Annalena Baerbock (Groenen)

Een vrouw van ‘slechts’ 40 jaar en zonder ervaring als minister, kan zij zomaar aanspraak maken op het Kanzleramt in Berlijn? Die vraag werd maandag positief beantwoord door Annalena Baerbock. Haar kandidatuur werd nota bene bekend gemaakt door haar ‘rivaal’ Robert Habeck, met wie ze sinds 2018 het leidersduo van de partij vormt.

Ook dit duo had allebei de ambitie om Kanzlerkandidat te worden, maar Habeck maakte sierlijk een stap opzij in de partij waar feminisme hoog op de agenda staat. Toch zal de moeder van twee kinderen nooit de ‘vrouwenkaart’ spelen, liet ze enkele maanden geleden weten.

Het is voor het eerst in de 41-jarige partijgeschiedenis dat de Groenen een kanselierskandidaat bekend maken. Het toont de transformatie van idealistische partij ontstaan uit de antikernenergiebeweging, naar een brede progressieve volkspartij. Sinds de activistische toon heeft plaatsgemaakt voor het pragmatische geluid, stijgt de partij gestaag in de peilingen.

Die opmars heeft de partij natuurlijk ook te danken aan het gebrekkige crisismanagement en de interne strijd bij coalitiepartijen CDU/CSU in de eerste plaats, maar ook de SPD. Middenin die chaos ogen de rebellen van weleer burgerlijk braaf, fris en modern. Het is aan Baerbock die van evangelisch-lutherse huize is, de zware taak om dat ideaalbeeld vast te houden tot minimaal eind september.

Olaf Scholz (SPD)

Terwijl iedereen over de christendemocraten en de groenen praten, zitten de sociaaldemocraten stilletjes in een hoekje. Weliswaar is het rustig binnen de partij nu Olaf Scholz sinds afgelopen jaar officieel de Kanzlerkandidat is, maar het levert de minister van Financiën in het kabinet-Merkel geen extra stemmen op in de peilingen. Nu de CDU/CSU al weken omlaag roetsjen in de peilingen, en de Groenen gestaag omhoog klimmen, dreigt de SPD stabiel in de vergetelheid te raken.

De oud-burgemeester van Hamburg kampt met het probleem dat veel juniorpartners uit eerdere kabinetten Merkel zullen herkennen: de kiezer neemt binnengehaalde successen nauwelijks waar, en maakt de partij wel verantwoordelijk voor de nadelen van gesloten compromissen.

Bovendien kan Scholz enkele beloften nauwelijks waarmaken. Het coronasteunpakket moest Duitsland in één grote klap (”Wumms”) uit de crisis trekken. Maar de knal bleek een knalletje, toen veel steun niet of slechts langzaam bij bedrijven terecht kwam. Ook lukt het de SPD maar slecht om jongere kiezers aan te spreken.

Toch kan Scholz, die jaren geleden uit de evangelisch-lutherse kerk stapte, hopen op een goed resultaat voor de Groenen. Wanneer er een meerderheid ontstaat voor de Groenen, SPD en de liberale FDP, dan gloort daar de mogelijkheid voor een groen-rood-gele verkeerslichtcoalitie.