Opstanding: volle geloofswerkelijkheid
Feit of fictie? Onder die titel organiseerde de Hervormd Gereformeerde Jeugdbond (HGJB) maandag drie jongerenontmoetingsdagen. In Zierikzee, Amsterdam en Schoonhoven werd met elkaar nagedacht over de opstanding. Prof. dr. A. de Reuver: „Wij houden vast dat de opstanding een feit is, en daarom een feest.”
Deze cultuur, zei de Utrechtse hoogleraar op de bijeenkomst in Schoonhoven, zweert bij de gedachte dat Jezus dood is. „Die mentaliteit als zou de opstanding pure fantasie zijn, wordt ons als christenjongeren aangepraat, ja ingepeperd. Maar wij houden eraan vast dat de opstanding een feit is, en daarom is het een feest.”
Prof. De Reuver sprak over Openbaring 1:17 en 18. Aanvaarding van het feit van Jezus’ opstanding is goed, maar daarnaast moet er ook vertrouwen zijn, zei hij. „Denk aan Dietrich Bonhoeffer, die, toen hij door de nazi’s werd terechtgesteld, neerknielde en een kruis tekende. Hij legde zijn hoofd in de strop, maar zijn leven in de hand van zijn Vader en zei: „Ik sterf het leven tegemoet.” Prof. De Reuver vergeleek deze houding met die van Johannes op Patmos. „Johannes was een evangelieprediker, door de keizer monddood gemaakt. Het kan zijn dat het meer Patmos is dan Pasen. Voor je besef ziet de kerk er zo ’paasloos’ uit. Maar dan komt de Opgestane en zegt: „Ik ben de Eerste en de Laatste.” Laat je toch niet intimideren door al die instanties die zeggen dat ze wat zijn. Als Jezus „de Eerste” is, dan zijn dat allemaal slechts tussenmachten. Het unieke van Jezus is dat Hij de Levende is, Die weet wat de dood is. De dood heeft niet het laatste woord.”
Na de centrale opening konden de jongeren kiezen uit diverse programma’s. Zo was er de mogelijkheid in debat te gaan met de politici Van der Vlies (SGP), Veling (CU) en mevrouw Sterk (CDA). Verder waren er workshops, een film, een cabaretgroep, een praatcafé en een gospelkoor. Rabbijn L. Erwteman van de Amsterdamse Beth-Jeshuagemeente leidde de workshop ”Het Vrederijk, een Joodse dromerij! Feit of Fictie?”. Erwteman vertelde hoe hij in een Joods-liberaal milieu was opgegroeid en na een geestelijke zwerftocht bewust tot het geloof in Jezus was gekomen. „Pas toen was er sprake van echte vrede.” De rabbijn verklaarde zich aanhanger van het duizendjarig vrederijk, waarbij Jezus persoonlijk zal terugkeren. Volgens hem zijn er twee stappen noodzakelijk om de vrede in het persoonlijk leven te ervaren: Jezus erkennen en de wet in ere houden. De kerk moet het aandurven te herstellen wat in de eerste eeuwen is misgegaan, vindt hij, verwijzend naar de aanpassing van de paasdatum en de verandering van de sabbat in de zondag.
Enkele HGJB-jongeren gingen met rabbijn Erwteman in discussie. De één vindt dat de rabbijn wel „erg kort door de bocht gaat”, een ander denkt dat alleen het principe van „één dag rust” belangrijk is. Erwteman: „Ik begrijp wel dat dit voor jullie emotioneel ligt, maar houd het bij Jezus én de wet.” Op een tegenwerping gebaseerd op enkele paulinische teksten, antwoordt hij: „De zaligheid kan nooit door wetsonderhouding verdiend worden, maar Paulus leert nergens -ook niet in de Galatenbrief- de afvalligheid van de wet.”
Ds. G. H. Abma, hervormd predikant in Gouda, leidde de workshop ”Hemel en hel! Feit of Fictie?” De Bijbel, aldus ds. Abma, is opvallend terughoudend in het verstrekken van gedetailleerde informatie over hemel en hel. „Dat is wijsheid van God, om ons met beide benen op de grond te houden. Paulus, die in de derde hemel is opgetrokken, kan en mag daar zelfs geen mededeling over doen.” De predikant zei het geloofsartikel „nedergedaald ter helle” in oudchristelijke zin op te vatten als een afdaling in het dodenrijk, om daar Zijn overwinning bekend te maken. Een uitleg van 1 Petrus 3:18 suggereert dat Jezus sommigen die niet in het geloof stierven, alsnog heeft bevrijd. Aansluitend bij deze gedachte zegt ds. Abma er moeite mee te hebben om bij plotselinge sterfgevallen zo maar te zeggen dat de persoon „voor eeuwig verloren” is. Is er, reageert iemand, zo geen „grijs gebied” gecreëerd? „Want nu kunnen mensen die al in het dodenrijk zijn alsnog tot bekering komen.” Ds. Abma: „De lankmoedigheid van God en de reddingsmacht van Jezus zijn groter dan wij gedacht hebben.” Ter verdediging wijst de hervormde predikant op Isaac da Costa, die volgens hem ook deze opvatting had. Hij benadrukte echter dat hij niet tot „dat platte van de vrijzinnigheid” wil vervallen dat het met iedereen wel goed komt.
Dr. ir. J. van der Graaf stelde in zijn slotwoord dat de opstanding van Christus zowel hoop voor het persoonlijke als hoop voor de wereld betekent. „Alle heilsfeiten, van Jezus’ vleeswording tot en met Zijn hemelvaart, zijn geen fictie maar volle geloofswerkelijkheid.”