NCTV: coronamaatregelen mogelijk ‘trigger’ gewelddadige eenling
De huidige coronacrisis kan leiden tot meer polarisatie en een toename van radicalisering, extremisme, openbare ordeverstoringen en bedreigingen van bijvoorbeeld politici en journalisten. De Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding (NCTV) noemt dit mogelijke risico’s op (langere) termijn.
Met name voor gewelddadige eenlingen kunnen de nog altijd aanhoudende coronamaatregelen een trigger zijn, aldus de NCTV in de woensdag verschenen analyse De verschillende gezichten van de coronaprotesten. Volgens de NCTV zijn binnen de protesten van afgelopen jaar „relatief weinig gedragingen als extremistisch geduid”, maar dat neemt niet weg dat er wel degelijk zorgen bestaan.
„In het afgelopen ‘coronajaar’ is in Nederland sprake van wisselwerking tussen een activistische bovenlaag die in de openbare ruimte demonstreert en een radicale onderstroom die ageert tegen de coronamaatregelen.” Hierdoor is volgens de NCTV „een context ontstaan waarbinnen de drempel om tot extremistische gedragingen te komen” is verlaagd. Deze radicale onderstroom met wantrouwen in de richting van de overheid, leidt volgens de coördinator soms tot openbare ordeverstoringen, intimidatie, bedreigingen of vernielingen. „Bovendien is het gevaar onvoorspelbaar: er gaat een veiligheidsrisico uit van potentieel gevaarlijke eenlingen die tot actie kunnen overgaan.”
De NCTV signaleert ook dat er behalve die radicale onderstroom een „diverse en vasthoudende bovenlaag” is met hoofdzakelijk gevolgen voor de openbare orde. „De vasthoudendheid, intensiteit en verharding van de protesten wijken in deze periode af van de voorgaande decennia.” Dat heeft alles te maken met de ongekend vergaande maatregelen die momenteel gelden in verband met de coronacrisis.
„Verharding vindt op meerdere manieren plaats. Zo krijgen protesten grimmige trekken wanneer de radicale online-uitingen en complotconstructies doorklinken.” Maar ook kunnen volgens de NCTV vreedzaam bedoelde protestacties een aanzuigende werking hebben op meer militante personen en groepen. „Protesten lijken steeds vaker door relzoekers te worden aangegrepen ter ‘legitimering’ om te rellen.”
Overigens komt de grootste dreiging voor een terroristische aanslag volgens de NCTV nog altijd uit jihadistische hoek. De dreiging lijkt vorig jaar iets afgenomen in vergelijking met eerdere jaren. Het dreigingsniveau blijft op 3 van de 5 staan, dat wil zeggen dat de kans op een aanslag in Nederland aanzienlijk en voorstelbaar is.
