Binnenland

„Wie is de volgende. Geertje? Hirshi?”

De spanningen na de moord op Van Gogh komen deze dagen ook via internet tot uitbarsting. Op Nederlandstalige jihadsites wordt de moord op de filmmaker toegejuicht. Anderzijds krijgen moslims op het web allerlei grofheden naar hun hoofd geslingerd. „Er is sprake van wederzijdse agressie.”

J. Visscher
10 November 2004 11:25Gewijzigd op 14 November 2020 01:51

”ZIEK!!!” In bloeddoorlopen blokletters staat het woord op het hoofd van kamerlid Geert Wilders. Het portret is te vinden op een Nederlandstalige website van moslimextremisten. „Het is tijd voor wat actie. Wie is de volgende. Geertje? Hirshi?” staat er boven aan de jihadsite. Naar aanleiding van een verhaal van Wilders schrijft iemand: „Was het niet laf dan om een filmpje te draaien met heilige teksten op een blote vrouw? Waarom maak je zo’n domme film als je weet dat er iets met je gaat gebeuren? En dan nog denken van ja, wie gaat mij toch neerschieten?”

De spanningen in Nederland komen momenteel voor een belangrijk deel tot uiting op het wereldwijde web. De zogeheten Islamitische Tawhid Brigades dreigden dinsdag via internet met aanslagen in Nederland, na een serie aanvallen op islamitische instellingen.

„Er wordt op dit moment veel radicaal gegild op internet. Beide kampen schreeuwen hard”, zegt Ronald Eissens, directeur van het Meldpunt Discriminatie Internet, dat tot doel heeft beledigende teksten van het web te weren. In de achterliggende jaren hield het meldpunt zich nauwelijks bezig met moslimextremisme; nu staat het onderwerp volop in de schijnwerpers.

Na de moord op Van Gogh is het aantal meldingen explosief gestegen. Krijgt het meldpunt normaal gesproken wekelijks ongeveer twintig meldingen binnen over (vermeende) haatzaaiende uitingen, de afgelopen week ging het om het 275 stuks. „En dat is nog maar het topje van de ijsberg”, stelt Eissens, die vanaf de oprichting in 1997 directeur is.

Op internet staan naast duizenden buitenlandstalige extremistische moslimwebsites momenteel ongeveer zeven Nederlandstalige jihadsites, stelt Eissens. Het meldpunt is in overleg met de autoriteiten over de aanpak van die websites. De handvol sites worden beheerd via gratis buitenlandse providers. Op die manier probeert de maker uit handen van Justitie te blijven.

Op de Nederlandstalige jihadsites wordt de moord op Van Gogh toegejuicht. „Je vindt teksten als: „Het is goed dat dit varken dood is.” Men roept op tot meer actie.” Ook op discussieforums, weblogs en in MSN-groepen wordt nogal wat radicaal islamitische taal uitgeslagen, zo is Eissens na een zoektocht duidelijk geworden. „Er wordt vergoelijkend gesproken over de daad van broeder Mohammed B.”

In de achterliggende dagen heeft het meldpunt diverse beheerders aan hun jasje getrokken met het verzoek om beledigende teksten op internet te schrappen. „Wij proberen beheerders tot kalmte te manen.” In sommige gevallen deed het meldpunt aangifte. Nogal wat Marokkaanse sites, zoals maghrebonline.nl, verwijderen tot „vreugde” van Eissens radicale teksten „redelijk snel.”

Naast radicaal islamitische teksten treft Eissens deze dagen meer nog uitingen van moslimhaat aan. „Er wordt van alles uitgekraamd. Gooi ze het land uit, open de gaskamers.” Eissens beaamt dat het eigenlijk dweilen met de kraan open is om verderfelijke uitingen van internet te weren. „Ik kan helaas niet anders zeggen.”

Nederlandse providers, die op internet ruimte voor websites verhuren, doen over het algemeen weinig tot niets om beledigende teksten op hun ’grondgebied’ te weren, stelt Eissens. „Ik vind dat providers in ons land veel te weinig hun maatschappelijke betrokkenheid tonen. In Amerika is dat anders. Daar wijzen providers de gebruikers op bepaalde regels: Wij willen geen porno, geen racisme, geen aanzetten tot haat. Daar gebeurt het regelmatig dat bepaalde uitingen onmiddellijk worden verwijderd. Hier in Nederland is de redenering van een grote provider als Xs4all: We hebben geen boodschap aan de boodschap. Er is vrijheid van meningsuiting, behalve als de wet wordt overtreden bij bijvoorbeeld aanzetten tot haat.”

Eissens maakt zijn bezwaren duidelijk met een voorbeeld. „Stel, er hangt in een café een bord met honderden papiertjes, waar klanten van alles aanbieden. Op een van die papiertjes staat: Steek het huis van uw moslimbuurman in de fik. Dan moet die kroegbaas dat papiertje er gewoon onmiddellijk afscheuren en niet zeggen, zoals nogal wat Nederlandse providers: Ik heb het veel te druk, gaat u maar naar de politie.”

Woordvoerdster J. van Erve van provider Xs4all wijst erop dat het ondoenlijk is om de talloze sites in de gaten te houden. Bovendien is er vrijheid van meningsuiting, zegt ze. „We gaan niet zomaar sites op zwart zetten. Wat de een onaanvaardbaar vindt, vindt de ander wel kunnen. Denk aan bepaalde termen die Theo van Gogh gebruikte.”

De provider komt pas in actie als er een klacht binnenkomt. Dan volgt er overleg met de bedrijfsjurist, waarbij mogelijk autoriteiten worden ingeschakeld. Willen uitingen kunnen worden geblokkeerd, dan moet er duidelijk sprake zijn van overtreding van de wet, zegt Van Erve. „Een duidelijk voorbeeld is kinderporno.”

Providers hebben niet zomaar het recht om boodschappen van gebruikers in de ban te doen, aldus de woordvoerster van Xs4all. Ook zij werpt een voorbeeld in de strijd. „Vergelijk het met iemand die de bus instapt. De chauffeur heeft recht om te vragen naar het buskaartje, maar mag niet zomaar in iemands tas kijken.”

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer