Brussel wil gratis ‘coronacertificaat’ voor vrij reizen in EU
Een gratis ‘coronacertificaat’, digitaal of op papier en voorzien van een QR-code, moet de deur voor vrij reizen in de EU deze zomer weer open zetten. Het certificaat, in de volksmond ook al bekend als vaccinatiepaspoort en coronapas, bewijst dat de drager tegen Covid-19 is ingeënt, recent negatief is getest of voldoende antistoffen in het lichaam heeft.
De Europese Commissie stelt voor het certificaat ook in IJsland, Liechtenstein, Noorwegen en Zwitserland te gebruiken. Zij laat het aan de Europese landen zelf om te beslissen of ze mensen toelaten die zijn ingeënt met niet door de EU goedgekeurde vaccins, zoals het Russische Spoetnik of Chinese vaccins.
Volgens het plan blijven de EU-landen ook zelf verantwoordelijk voor beperkende maatregelen die ze aan toeristen en andere bezoekers opleggen, zoals een verplichte quarantaine uit landen waar een heel hoog besmettingsrisico is. Maar dergelijke maatregelen moeten dan wel voor alle dragers van de pas gelden, stelt het dagelijks EU-bestuur. De gestandaardiseerde pas moet door alle EU-landen worden erkend. Die moeten er, evenals het Europees Parlement, dan ook eerst mee instemmen voor de koffers kunnen worden gepakt.
Het certificaat moet volgens commissievoorzitter Ursula von der Leyen „bewegingsvrijheid in de EU terugbrengen”, met „een minimale set aan data en wederzijdse erkenning”. De persoonsgegevens met betrekking tot Covid-19 worden niet tussen de lidstaten uitgewisseld, en er komt geen Europese ‘coronadatabank’, verzekert de commissie. De lidstaten moeten zorgen dat tijdig, volgens de commissie half juni, een systeem is ontwikkeld zodat de certificaten kunnen worden gecontroleerd bij aankomst in een ander EU-land.
Vooral de traditionele zuidelijke vakantielanden hopen dat het EU-certificaat snel kan worden ingevoerd zodat zij weer zonder poespas toeristen kunnen ontvangen. Die zijn cruciaal voor hun economie. „Het voornaamste doel is om een gemakkelijk te gebruiken, niet-discriminerend en veilig instrument, met respect voor gegevensbescherming, aan te bieden”, aldus vicevoorzitter Věra Jourová. Griekenland heeft al laten weten ook met Spoetnik ingeënte toeristen te verwelkomen.
De CDA-fractie in het Europees Parlement verwelkomt de plannen. „Je kunt van mijlenver zien aankomen dat je straks anders met 27 verschillende systemen zit”, zegt Esther de Lange. „Dat kun je beter voor zijn, anders krijg je een bureaucratische lappendeken die het reizen alleen maar bemoeilijkt.” Volgens partijgenoot Jeroen Lenaers zal het parlement het dossier met spoed behandelen. „Een belangrijke voorwaarde voor ons is wel dat er geen centrale opslag komt van deze gegevens, maar dat alle privacygevoelige gegevens in handen blijven van de landen zelf.”
Ook Vera Tax (PvdA) is positief. „Bedrijven en werknemers in de toeristische sector hebben dringend behoefte aan perspectief en Europeanen willen hun recht op vrij reizen terug.” Ze wijst erop dat het certificaat geen verplichting mag worden om te kunnen reizen of mag leiden tot verplicht vaccineren. Ze vindt het daarom een welkome oplossing dat het certificaat ook gebruikt kan worden als bewijs van een negatieve test of als iemand corona heeft gehad en antistoffen in het lichaam heeft.