De rust op begraafplaats Vredehof in Bodegraven werd begin februari wreed verstoord door actievoerders die bloemen en bordjes plaatsten bij enkele graven. De overledenen zouden slachtoffer zijn van een pedofielennetwerk.

Daags nadat onze binnenlandredactie hier verslag van deed, ontvingen we een paar alarmerende telefoontjes. Een van de gesprekken die ik voerde, was de aanleiding voor een reeks artikelen over deze kwestie, afgelopen week. Ik ben niet snel verbaasd over de fantasierijke wereld van complotdenkers, maar dit keer wel.

„Weet u wel dat ze onder het Witte Huis kelders hebben gemaakt van tientallen meters diep? Daar zitten duizenden kinderen opgesloten en die worden dagelijks misbruikt. Ik heb er foto’s van gezien.” Ook in Nederland is sprake van mensenhandel, in tunnels diep onder de grond, meent de beller. „De elite maakt ons land helemaal kapot, onder het mom van heel dat coronagebeuren. Dat vaccin is bedoeld om mensen te vermoorden. Heel Nederland is corrupt, van de hoge legerleiding tot de rechterlijke macht. De grote heren van de wereld komen samen in Zwitserland met een plan om de wereld te resetten, allemaal om hun pedofielennetwerk in stand te houden.”

Romeinen 13

Deze lezer was geïnspireerd door een reeks kanalen op het sociale medium Telegram en de video’s van het trio Raatgever, Knevel en Kat.

„In het begin geloofde ik het ook niet, maar ik volg dit nu bijna een jaar op de voet. Ik voel gewoon aan dat het klopt. Dit zuigen ze toch niet uit hun duim?”

Het schokkendste deel van het gesprek ging echter over RIVM-directeur Jaap van Dissel. „Wat denk je van die meneer Van Dissel, met z’n f—virus? Die schept er behagen in om de hele Nederlandse bevolking te terroriseren. Als ik in m’n toorn te werk ging, reed ik ernaartoe en zou ik ‘m z’n nek omdraaien.” Let wel, het gaat hier niet om een lichtgelovige lezer uit de Randstad maar om een Zeeuwse abonnee uit een zeer behoudende kerkelijke gemeenschap. Op de vraag of in zijn kerk ook Romeinen 13 weleens gelezen wordt, verwees hij naar Elia die 450 Baälspriesters afslachtte. „En Rutte, die moet ook de doodstraf krijgen, want die vermoordt elk jaar 30.000 kinderen in de moederschoot.”

Antichrist

In de dagen na dit gesprek bekeken m’n collega’s en ik tientallen video’s, waarvan vele langer dan een uur. Op minstens een tiental websites van christelijke origine zie je vergelijkbare uitingen of verwijzingen naar deze video’s. Hoe komt het, vroegen we ons af, dat die ook aandacht krijgen in reformatorische kring?

Dat in de gereformeerde gezindte serieuze vragen leven over vaccinaties en overheidsmaatregelen, is niet erg verbazend. Daar hoef je geen complotdenker voor te zijn. Het gaat niet aan om iedereen die kritische vragen stelt over één kam te scheren.

Het wordt echter bedenkelijk als mensen doordraven en vermoeden dat grote netwerken bezig zijn hen van hun vrijheid te beroven. Ze zijn grofweg te verdelen in twee groepen die elkaar overlappen: degenen die vaccinatie zien als een middel van de antichrist waardoor ze straks niet meer kunnen kopen en verkopen en degenen die geloven dat het virus en de vaccins door een ”wereldregering” ontwikkeld zijn om burgers wereldwijd te onderdrukken. In dat verband vallen namen als Bill Gates, George Soros en Klaus Schwab en in die kring heerst groot wantrouwen jegens de WHO en het World Economic Forum. Laatstgenoemde theorie is wijdverbreid onder aanhangers van FVD-leider Thierry Baudet, die geen enkele moeite doet om dat tegen te gaan.

De kwestie-Bodegraven heeft te maken met een extreme groep binnen deze categorie: de wereldleiders vormen een netwerk van machtige pedofielen en satanisten die de hele wereldbevolking in hun macht willen krijgen door haar te vaccineren. In deze kring leven extreemrechtse en antisemitische ideeën en wordt Hitlers Derde Rijk verheerlijkt. Iemand van het trio waar de Zeeuwse lezer zo van onder de indruk is, Micha Kat, noemt de Holocaust een leugen. Ze gaan minder tekeer tegen Gates en Schwab maar richten hun pijlen op bekende Nederlanders. „Massamoordenaar Mark Rutte moet aan zijn smerige pedo-haren naar buiten worden gesleept en voor een tribunaal gebracht”, vindt Kat. Soortgelijke verwensingen zijn er voor minister De Jonge, RIVM-topman Van Dissel en de burgemeester van Bodegraven.

Zwart-wit

Waarom is aandacht hiervoor belangrijk? Allereerst omdat de sympathisanten die in zo’n pedonetwerk geloven -naar schatting minstens 10.000 in Nederland- inderdaad zo opgehitst kunnen worden, dat ze met een mes op zak naar Den Haag of Bilthoven gaan. Deze week werd bekend dat een leugen van een 13-jarig meisje leidde tot een Facebook-haatcampagne tegen de Franse docent Samuel Paty – een week later werd hij onthoofd. De oproepen van het genoemde drietal complotdenkers zijn niet minder gevaarlijk.

Daarnaast is het belangrijk dat mensen alert zijn op de gedachtenfuik die hierachter schuilgaat en die je ook aantreft in de minder agressieve varianten. In reformatorische kring bestaat -terecht- grote weerstand tegen linkse plannen van de overheid, bijvoorbeeld op het terrein van abortus, vrijheid van godsdienst en lhbt-rechten. Dan is het maar een kleine stap om achter alle coronamaatregelen een complot te vermoeden.

Zeker in een crisistijd is het aantrekkelijk om de overheid als schuldige aan te wijzen. Sprekers die met veel overtuigingskracht, zwart-witstandpunten en Bijbelteksten tot verzet oproepen, vinden dan gretig gehoor. Het is opvallend hoe gemakkelijk allerlei geruchten, aangewakkerd door sociale media, aan elkaar verbonden worden zonder enig bewijs, terwijl bewijsmateriaal van deskundigen of autoriteiten aan de kant geschoven wordt.

Leugenprofeten

De apostelen Paulus en Petrus sporen de lezers van hun brieven steeds aan tot waakzaamheid. Daar hoort ook het ontmaskeren van leugenprofeten bij. Christenen horen op hun hoede te zijn voor roddel, laster, onverhoord oordelen en het verspreiden van geruchten.