Zo voltrok zich een inmiddels bekend patroon. Het gesprek startte met bedenkingen bij een islamitische uiting en vandaar ging het in een vaart door naar een christelijke equivalent. En ja, als je tegen het een bent, dan ook tegen het ander.

Het is een reflex die verregaande consequenties kan hebben. Een pregnant voorbeeld is de nieuwe wet die het Franse parlement recent aannam ter verdediging van republikeinse waarden. Het wetsvoorstel is opgetuigd om uitwassen binnen de islam beter te kunnen bestrijden, maar legt van de weeromstuit alle religies aan banden.

Dan de argumentatie van Van Kooten. Eerst de minaret. De politica legde uit dat die bijvoorbeeld storend kan zijn voor een ex-moslim. Maar hoe kan dat een reden zijn de islamitische oproep tot gebed dan maar het zwijgen op te leggen? De consequentie van die gedachtegang is het afscheid van een open samenleving. In een diverse maatschappij is het onontkoombaar geconfronteerd te worden met uitingen die negatieve gevoelens kunnen oproepen. Een ex-moslim kan zich storen aan de minaretoproep, een ex-christen aan klokgelui. Maar dat hoeft natuurlijk helemaal niet.

Met haar uitleg rond het gewenste verbod van klokgelui rond kerkdiensten belandde Van Kooten van de regen in de drup. Ze expliciteerde dat de kerkklokken wat haar betreft nog wel mochten beieren om de uren van de dag aan te geven, maar niet „als oproep voor het gebed.” De terechte vraag van Kockelmann daarop was hoe de samenleving daarmee geholpen zou zijn. De publieke ruimte moet vrij zijn, betoogde Van Kooten. Iedereen mag weliswaar zijn religie hebben, maar die niet aan de ander opdringen. Ofwel: met het luiden van kerkklokken wordt het geloof opgedrongen.

Dat is een opmerkelijke stelling, die veel andere vragen oproept. Mag een kruis op een kerktoren dan nog? Dat moet dan toch ook als opdringerig worden ervaren. En wat te denken van een Bijbeltekst voor de ramen van het jeugdgebouw? Consequent doorgeredeneerd zijn we dan niet meer ver af van praktijken in verschillende Chinese deelstaten.

Van Kooten zal het allemaal zo niet bedoelen. Maar het is niet zo dat haar uitspraken in de samenleving op zich staan. Onder meer rond de vrijheid van onderwijs klinken dergelijke geluiden: geloven doe je maar thuis, op school bepaalt vadertje staat het geestelijke klimaat. In zo’n atmosfeer is religie binnen de kortste keren geen recht meer, maar nog slechts een voorrecht, barmhartig gedoogd door de libertijnse meerderheid. Niemand zou zo’n samenleving moeten willen, zeker een zich liberaal noemende politica niet.