Het initiatief voor de rechtszaak komt van Europarlementariër Sophie in ‘t Veld (D66) en is woensdag goedgekeurd door parlementsvoorzitter David Sassoli. „We kunnen niet accepteren dat er eerste- en tweedeklas Europeanen zijn”, zegt In ’t Veld. „De Europese Commissie moet de belangen van alle EU-burgers behartigen, ongeacht hun nationaliteit.” De VS leggen al jaren ondanks de afspraak een visumplicht op aan de inwoners van Kroatië, Roemenië, Bulgarije en Cyprus.

Het dagelijks bestuur van de Europese Unie is wettelijk verplicht om in het geval van niet-naleving van de visumregeling stappen te zetten. Die zouden ertoe kunnen leiden dat de visumvrijstelling voor Amerikanen wordt opgeschort tot de VS de visumplicht voor de vier EU-landen opheffen en zo aan de afspraak voldoen. Volgens In ’t Veld doet de commissie dat niet omdat het slecht voor de betrekkingen met de VS zou zijn. Washington haalt onder meer veiligheidseisen aan voor het weren van reizigers uit de vier landen.

In ‘t Veld: „De wet kan niet zomaar opzij worden geschoven om de Amerikanen niet voor het hoofd te stoten. De Verenigde Staten moeten zich aan de afspraken houden, net als we dat van andere landen eisen. De VS zijn en blijven onze nauwste bondgenoot. Maar na vier moeizame jaren onder president Trump moeten we niet weer vervallen in de oude onderdanige houding. We zijn partners op gelijke voet.”

D66 ziet de zaak voor het hof met vertrouwen tegemoet en hoopt in de tussentijd dat Washington de kans grijpt om volgens afspraak visumvrijstelling te verlenen aan alle EU-burgers.