Column (prof. dr. H. J. Selderhuis): Praten helpt niet altijd

Henry maakt interessante dingen mee en hij weet met een goed gesprek heel wat paniekerige mensen tot bedaren te brengen. Dat praten gaat goed totdat een vriend door zijn werkgever groot onrecht wordt gedaan en Harry beseft dat een gesprek niet meer helpt en er stevig actie moet worden ondernomen. Dit is een centrale boodschap van de roman ”Fundbüro” van de Duitse schrijver Siegfried Lenz, die onlangs in de reeks Hamburger Ausgabe verscheen (uitg. Verlag Hoffmann&Campe). Het boek gaat over haat tegenover buitenlanders, over vechten voor je baan, maar vooral over verliezen en terugvinden, over definitief kwijt zijn, en over praten en geruststellen. Maar het boek gaat dus ook daarover dat een mens soms een daad moet stellen en van spreken tot handelen moet komen. Er zijn situaties waarin het gesprek tot een einde moet komen omdat door blijven praten onrecht in stand zou houden, kwaad zou voeden en missstanden zou bevorderen. Het boek bevat het behulp van humor –zo is er een messenwerper die zich bij Henry’s loket meldt omdat hij z’n mes in de trein heeft laten liggen– een boodschap over het leven van ons mensen. Dat geldt voor onze omgang met anderen, de zorg over het inkomen, voor verliezen, terugvinden en definitief kwijt zijn, maar zeker ook voor het nut van praten en de noodzaak van doorpakken. Het boek laat zich dan ook gemakkelijk naar de praktijk van het kerkelijke leven vertalen. De kerk is ten diepste toch een loket voor ‘gevonden voorwerpen’. Maar in de kerk kun je soms ook de weg of elkaar kwijt zijn. Je kunt er je enthousiasme verliezen maar het ook onverwacht terugvinden. En soms moet je aanvaarden dat sommige dingen (tradities bijvoorbeeld) definitief weg zijn en merk je na verloop van tijd best zonder te kunnen. En dat met spreken en vooral luisteren veel paniekerigheid kan verdwijnen. Maar ook dat het praten op een gegeven moment niet meer helpt en het gesprek het kwaad voedt in plaats van bestrijdt. En dan moet er wel eens doorgepakt worden. Dat geldt in een bedrijf, de politiek, een gezin, een kerk net zo goed als bij het loket van Henry Neff.

Column (prof. dr. H. J. Selderhuis): Praten helpt niet altijd

Cultuur & boeken

RD.nl in uw mailbox?