„Burger klem tussen balie en beleid”
Door gebrekkige samenwerking tussen Kamerleden, ambtenaren bij ministeries en ambtenaren bij uitvoeringsorganisaties zit de burger geregeld „klem tussen balie en beleid.”
Dat is de conclusie van de Tijdelijke Commissie Uitvoeringsorganisaties (TCU) die donderdagochtend haar eindrapport presenteerde. De commissie constateert dat er te weinig onderling vertrouwen is tussen Kamer, ministerie en uitvoeringsorganisatie. Ook is er te weinig kennis van elkaars werkzaamheden.
Kamerleden moeten, als het aan de commissie ligt, vaker in gesprek gaan met burgers en organisaties die burgers vertegenwoordigen. Daarnaast doen Kamerleden er goed aan om wat vaker contact te leggen met medewerkers die werken bij uitvoeringsorganisaties. En dan vooral de mensen van de werkvloer en niet de bestuurders in de top van de organisatie. De TCU is een jaar geleden op verzoek van alle partijen in de Kamer in het leven geroepen om de oorzaken van de problemen bij uitvoeringsorganisaties in kaart te brengen.
Wachtlijsten
De wachtlijsten voor 75-plussers die hun rijbewijs willen verlengen bijvoorbeeld. Of jongeren met een beperking die een extraatje van hun werkgever weer moeten inleveren, omdat ze een gedeeltelijke Wajong-uitkering krijgen.
De commissie onder leiding van VVD-Kamerlid Bosman heeft in het bijzonder aandacht besteed aan de Belastingdienst, het CBR en het UWV. In oktober en november vorig jaar heeft de commissie betrokkenen van onder meer vakbonden, hoogleraren en ministeries onder ede gehoord.
Volgens de commissie moet er meer aandacht zijn voor de menselijke maat in de uitvoering van overheidsbeleid dat op ministeries en in de Tweede Kamer wordt bedacht. Dat houdt in dat alle burgers naar de wet moeten kunnen handelen. Ook degenen die laaggeletterd zijn, een lager IQ hebben of digitaal minder vaardig zijn. Of die door werkloosheid, schulden of langdurige armoede in de problemen zijn gekomen.
Door complexe wetgeving is het voor burgers lastig te begrijpen wat er van hen wordt verwacht, zegt de commissie. Dat geldt echter niet alleen voor burgers, ook professionals bij uitvoeringsorganisaties hebben moeite de regels te doorgronden. Zij hebben maar weinig mogelijkheden van de regels af te wijken en burgers passende oplossingen te bieden bij problemen.
Volgens de commissie is de ‘leemlaag’ aan managers soms ook onderdeel van het probleem. Daardoor komen problemen die medewerkers bij de balie signaleren niet terecht komen bij degenen die er uiteindelijk een besluit over moeten nemen.
