‘Misleidend rekenmodel in richtlijn die bijen moet beschermen’
Een groep wetenschappers en milieuorganisaties roepen minister Carola Schouten (Landbouw) op niet in te stemmen met nieuwe Europese richtlijnen voor de bescherming van bijen. Ze keren zich tegen „misleidende rekenmodellen van pesticidenfabrikanten” in het zogeheten Bijenrichtsnoer, waarover dinsdag door de EU-lidstaten wordt gesproken.
„Het gevaar dreigt dat wilde bijen en hommels straks helemaal geen bescherming krijgen, terwijl zij essentieel zijn voor onze voedselproductie, de natuur, onze economie en ons voortbestaan”, schrijven in totaal zeven hoogleraren en negen milieuorganisaties, waaronder de Bijenstichting, Bee Foundation, Greenpeace, Mobilisation for the Environment en Urgenda. Onder de hoogleraren die de boodschap onderschrijven zijn bekende wetenschappers als Louise Vet van de universiteit van Wageningen en Jan Rotmans van de Erasmus Universiteit Rotterdam.
De schrijvers zijn kritisch over een rekenmodel waarmee de natuurlijke sterfte in honingbijenkolonies kan worden vastgesteld. „Dit model heet Beehave en is mede ontwikkeld door pesticidenfabrikant Syngenta.” Volgens de hoogleraren en de milieuorganisaties zit het model zo in elkaar, dat het een te hoog aandeel van de sterfte als ‘natuurlijk’ aanmerkt. „Deze werkwijze zal er waarschijnlijk voor zorgen dat sterfte door pesticiden gaat vallen onder de zogenaamde ‘natuurlijke sterfte’ en er dus toch voor bijen zeer schadelijke middelen op de markt gebracht kunnen worden.”
Een ander probleem is dat het rekenmodel alleen voorspellingen doet over honingbijen. „Niet met al die 359 wilde bijensoorten die voor onze landbouw en natuur veel belangrijker zijn.” Honingbijen leven in grote kolonies, wilde bijen en hommels leven alleen of in kleine kolonies en zijn „vele malen kwetsbaarder voor pesticiden”, aldus de opstellers van de brief.
Volgens de organisaties „lijkt minister Schouten in te willen instemmen met dit rekenmodel” en luistert ze niet naar wetenschappers. De hoogleraren en milieuorganisaties pleiten voor „een gedegen en wetenschappelijk gefundeerde bescherming van alle bestuivers in Europa”.
Er wordt dinsdag in Brussel nog niets besloten, aldus het ministerie van Landbouw. Nederland zal tijdens de bijeenkomst de Europese Commissie onder meer vragen om zo spoedig mogelijk met beschermdoelen voor honingbijen, hommels en solitaire bijen te komen. Ook zal de Commissie worden gevraagd rekening te houden met de wetenschappelijke inzichten die in de afgelopen tijd beschikbaar zijn gekomen.