Klik op de foto om meer te zien van het in- en exterieur van het kerkgebouw in Ooltgensplaat.

Ds. J. B. Bel leidde deze dienst op 23 januari 1946, 75 jaar geleden. Begin december 1945 waren de eerste zondagse diensten gehouden. De bezoekers waren toen nog geen lid van de Gereformeerde Gemeenten. Toen dat was geregeld, kozen ze een kerkenraad. Toen die werd bevestigd, was de instituering een feit.

Al die 75 jaar bleef de gemeente vacant. Begin jaren zeventig werden enkele beroepen uitgebracht. Sinds 2004 gebeurt dat opnieuw, want de gemeente is gegroeid. „Van binnenuit –de gemiddelde leeftijd ligt vrij laag– en van buitenaf”, zegt ouderling K. J. Nipius. Ooltgensplaat, aan de rand van het eiland, is een forensendorp. „’s Morgens vroeg is het hier een uittocht.”

Uitbreiding

Op de Molendijk staat de vroegere kerk: een voormalig pakhuis van de Coöperatieve Landbouwvereniging. Nu woont er een gemeentelid. Hij splitste het kerkgebouw in een huis en een schuur.

De huidige kerk dateert uit 1996. Nipius wijst naar een ijzeren strip in de vloer: „Hier stond de buitenmuur.” In 2010 werd het aantal zitplaatsen vergroot van 206 tot 280, terwijl een consistoriekamer werd bijgebouwd. Aan de muur hangen foto’s van de oude kerk en ook de psalmborden die daar werden gebruikt. De oude consistoriekamer werd bij de zaal gevoegd, met een schuifwand ertussen.

Orde van dienst

De verbouwing maakte een einde aan een oude gewoonte: Ooltgensplaat was de laatste gereformeerde gemeente waar eerst de voorlezer de kerk in kwam en na het stille gebed een psalm opgaf, waarna tijdens het zingen de andere kerkenraadsleden binnenstapten. „Een student die hier kwam spreken zat diep in de put. Onderaan de kansel wist hij niet wat hij bidden moest. Toen bad hij maar mee met de woorden die werden gezongen en die gebruikte de Heere om hem te bemoedigen.

Zoiets maakt voorzichtig om zo’n gewoonte te veranderen. Tijdens de verbouwing hadden we echter even geen consistoriekamer. We zaten in een bouwkeet en konden niet horen wanneer het zingen begon. Sindsdien gaat de hele kerkenraad tegelijk naar binnen.”

Gebogen muur

In 2012 kocht de gemeente de helft van het aangrenzende perceel erbij. Daar stond eerder een basisschool. Het gebouw stond leeg, maar moest behouden blijven, omdat Ooltgensplaat het na de watersnood als geschenk had gekregen. Een brand gooide roet in het eten. De gereformeerde gemeente legde er een parkeerterrein aan. Aan het eind ervan bouwden drie leden een onderkomen voor kringloopwinkel Alles Wisselt. „De rommelmarktcommissie kreeg zo veel spullen binnen dat we een verkooppunt nodig hadden, ten bate van de kerk. Die drie mannen beheren de winkel nog steeds.”

Opvallend element in de kerkzaal is de gebogen groene muur achter de preekstoel. „Typerend voor kerkgebouwen van architect Fierloos. Vroeger was de wand meer blauw. De vormgeving van de nieuwe kerk was heel anders dan die van de oude. Daar moesten we wel aan wennen.”

De gemeente telt nu 240 zielen. „Het is tot verwondering dat we dat bij deze mijlpaal kunnen zeggen.” Want moeilijk was het soms wel. Een ouderling vertrok en begon een oud gereformeerde gemeente. Een andere ouderling ging ook en houdt nu thuis diensten op zaterdag. En er waren vaker problemen. Maar desondanks: „De Heere gaat door met Zijn werk. Het Woord legt nog beslag.”