Op de dag dat wereldleiders en topmannen digitaal bijeenkomen op het World Economic Forum concludeert Oxfam Novib, een internationale beweging tegen armoede, dat de kloof tussen arm en rijk door de coronacrisis weer groter is geworden. De organisatie schrijft daarover in haar rapport over de economische ongelijkheid in de wereld.

Voortdurende trend

Je ziet het voor je ogen gebeuren. Rijke landen kopen zoveel vaccins dat ze hun eigen bevolking wel vier tot vijf keer kunnen inenten. Arme landen vissen achter het net. Veel landen in Oost-Europa zijn volgens recente prognoses pas in 2022 of 2023 aan de beurt… Een pijnlijk gevolg van een voortdurende trend: de rijksten worden rijker, de armsten armer. Een extreme ongelijkheid die levens kost. Juist in ontwikkelingslanden dreigen mensen nog langer gebukt te gaan onder het coronavirus. Kortom: waar de megarijken weer net zo rijk zijn als voor de corona-uitbraak, dreigt voor miljarden mensen tien jaar armoede om de klap te boven te komen.

Oxfam Novib roept de politiek op om deze ongelijkheid aan het pakken: „Extreme ongelijkheid is een politieke keuze en de aanpak daarvan moet centraal staan bij de aanpak van de coronapandemie. Het is nu tijd voor regeringsleiders om de belangen van burgers en kleine ondernemers boven excessieve winsten van de allerrijksten te stellen. De overheid moet zorgen voor eerlijke belastingen en verzekeren dat iedereen toegang heeft tot gezondheidszorg, onderwijs en sociale zekerheid.”

Het duizelt je als je leest hoe groot de ongelijkheid is. Zo berekent Oxfam dat een tijdelijke belasting op de extra winsten die tijdens de pandemie zijn behaald door 32 multinationals, genoeg is voor werkloosheidsuitkeringen voor alle werknemers en steun voor alle kinderen en ouderen in lage- en middeninkomenslanden.

Recht doen

„Tsja, dat is ernstig”, denkt u misschien. „Maar wat kan ik, als Nederlandse christen, daartegen doen?” Nou, in ieder geval niet wegkijken of denken dat dit niet óns probleem is. De Bijbel is immers helder: gerechtigheid ligt diep verankerd in Gods hart. Ongerechtigheid is wél ons probleem, persoonlijk, maar ook als christenen! Op allerlei plaatsen lezen we dat ongerechtigheid, uitbuiting en ongelijkwaardigheid indruisen tegen alles wat God wil. De profeet Micha vat het kernachtig samen (6:8): „Hij heeft u, mens, bekendgemaakt wat goed is. En wat vraagt de Heere van u anders dan recht te doen, goedertierenheid lief te hebben en ootmoedig te wandelen met uw God.” Als het God aan Zijn hart gaat, dan mag het ons niet koud laten, toch?

Nul ic-bedden

Nog een punt: we moeten de verantwoordelijkheid voor dit onrecht niet wegschuiven. „Waarom doen de overheden niets? Kan ik dan alle wereldproblemen oplossen?” Natuurlijk moeten overheden wat doen, maar dat is niet morgen gerealiseerd, terwijl wij vandaag al iets kunnen doen.

Wat u vandaag kunt doen tegen ongerechtigheid die te groot lijkt voor een individuele christen? Meer dan u denkt! Bid voor de mensen in landen waar de nood groot is en groter wordt! Geef voor landen waar het niet mogelijk is om de ramen van de eerstehulpposten in te gooien, eenvoudigweg omdat ze die niet hebben. Bid voor dorpen in Moldavië waar geen teststraten in de brand gestoken kunnen worden, omdat ze er überhaupt niet zijn. Geef voor landen waar niet geteld hoeft te worden hoeveel ic-bedden er nog beschikbaar zijn, omdat er nul zijn. De coronatijd vraagt ook om visie op en hart voor armoedebestrijding en hulpverlening. Hulp voor de korte én langere termijn.

Drieledige aanpak

Kom over en help zet bewust in op drie belangrijke programma’s: educatie, activiteiten die inkomsten genereren en maatschappelijke zorg. Zo’n drieledige aanpak is nodig om mensen blijvend uit de armoede te krijgen. Maatschappelijke zorg voor de korte termijn, zoals een dagelijkse warme maaltijd voor Maria, een oude vrouw van 89 in een plattelandsdorpje in Moldavië. Onderwijs voor de achtjarige Igor in Oekraïne, die een naschoolse opvang bezoekt. Daar krijgt hij hulp bij zijn schoolwerk, ontdekt hij perspectieven voor zijn toekomst en hoort hij van Jezus, die mensen écht toekomst geeft. Werk en inkomen voor de langere termijn, zodat vader Sasja in Moldavië kan zorgen voor zijn eigen kinderen en pleegkinderen. Met een microkrediet zet hij zijn rijschool op en zo hoeft hij niet naar het buitenland om te werken. Hij is thuis voor zijn gezin, maar ook voor zijn kerk, regio en land.

Vele druppels

Een druppel op een gloeiende plaat, denken we misschien. Wellicht… Maar vele druppels bij elkaar hebben wel degelijk effect! Bovendien wijst Jezus ons de weg: „Voor zover u dit voor een van deze geringste broeders van Mij gedaan hebt, hebt u dat voor Mij gedaan” (Mattheüs 25:40). Is dat niet genoeg?

De auteur is directeur van Kom over en help.