Donner haalt familiebanden aan
Bavincks inzicht dat de moderne cultuur niet denkbaar is zonder het christendom, biedt richting voor de intergratie van islam en moderniteit en maakt de weerstanden in islamitische kring begrijpelijk.
Minister Donner van Justitie mocht zaterdag het driedaagse congres over Bavinck afsluiten. Het was voor hem een gelegenheid om de nauwe familiebanden met het geslacht Bavinck te memoreren.
In zijn Leidse studententijd kwam Herman Bavinck waarschijnlijk regelmatig over de vloer bij zijn betovergrootvader, J. H. Donner, en zijn overgrootvader liep op zijn beurt vermoedelijk college bij Bavinck. Donners grootvader, ook minister, hield een rede bij het 100-jarig bestaan van de -toen nog- Theologische Hogeschool in Kampen. Donner: „Bij het 150-jarig bestaan is het kennelijk mijn beurt. Zo wisselen generaties elkaar af, maar blijven banden bestaan.”
Herdenken of gedenken? Voor de minister is herdenken het verleden oproepen. En dat leidt dikwijls tot een sombere blik op de toekomst, die de voortzetting van een neerwaartse lijn zou zijn. Gedenken is bestendig voorhouden en stelt de vraag: Wat impliceert dat verleden voor ons handelen met het oog op de toekomst?
Zó wil Donner Bavinck gedenken. De vraagstukken in deze tijd verschillen van die van toen, maar de grondbeginselen zijn wezenlijk niet anders. We leven nu in een overgangstijd van een afkalvend verlichtingsideaal, een tijd van dreigende onzekerheid, onrust, en het ondergeschikt maken van alles en iedereen aan het streven naar veiligheid, zekerheid en eigen vrijheid: het alles moeten kunnen en mogen. „Steeds meer mensen leven met een beeld dat alles moet kunnen zonder verplichtingen, dat de enige zin is gelegen in geluk en plezier en dat waar die ontbreken ook het leven geen zin meer heeft.”
In de verwarring van deze tijd is er de neiging om elkaar stevig vast te houden en houvast te zoeken bij het vertrouwde, totdat de storm overgaat, aldus Donner. Of we de kracht hebben om mee te doen aan het debat over de vraagstukken die het jongste SCP-rapport ons aanreiken? God gaf met twee broden en vijf vissen een menigte van 5000 mensen te eten. „We hoeven het niet alleen te doen: onze hulp is in de naam des Heeren”, zo besloot de minister zijn toespraak.