Paul van der Heijden, secretaris van het Nieuw Republikeins Genootschap, kan niet uit de voeten met het percentage van 29 procent. „Ik vind het vrij weinig, al is het beduidend meer dan de 10 tot 13 procent die bij enquêtes laat weten voor de invoering van een republiek te zijn. Denkt deze 29 procent aan de lange termijn? Het hangt ervan af hoe de vraag is gesteld.”

De mening van de Nederlandse bevolking is vaak dubbel, aldus Van der Heijden. „Aan de ene kant is men bang voor de hardere maatschappij, terwijl men anderzijds zegt zich redelijk gelukkig te voelen.”

Het Nieuw Republikeins Genootschap werd in januari 1998 opgericht, toen koningin Beatrix haar zestigste verjaardag vierde en de bevolking min of meer werd uitgesloten van feestelijkheden in Amsterdam. Al eerder, in 1996, zag het Republikeins Genootschap het licht. „Dat is een besloten club van een aantal mensen, en een heel andere organisatie dan de onze”, aldus Van der Heijden. „Iedere republikein kan in principe lid worden van ons Nieuw Republikeins Genootschap. We tellen momenteel 1250 leden uit heel het land.”

Wat is de doelstelling van het Nieuw Republikeins Genootschap? „We willen op democratische wijze bewerkstelligen dat er vroeg of laat in Nederland een republikeinse regering wordt gevormd met een gekozen staatshoofd. Gewelddadige manieren om dit te bereiken, keuren wij sterk af”, formuleert Van der Heijden een van de statuten van het genootschap.

Het Koninklijk Huis staat voor het komende jaar voor 95 miljoen euro in de boeken. Dat blijkt uit verschillende onderdelen van de rijksbegroting die betrekking hebben op het Koninklijk Huis. De kosten zijn voor 2005 hoger dan anders, omdat er 8,4 miljoen euro is uitgetrokken voor het zilveren jubileum van koningin Beatrix. De uitkeringen aan leden van het Koninklijk Huis (6,2 miljoen euro) vormen slechts een klein onderdeel van de totale kosten. Alleen al voor de beveiliging van de paleizen staat 32 miljoen euro. Dat is exclusief de persoonsbeveiliging, die op 6,8 miljoen komt.

„Het lijkt me dat een republiek veel minder zal kosten”, zegt Van der Heijden. „Neem alleen al de beveiligingskosten. Die zullen met één gekozen staatshoofd veel minder zijn dan nu. Verder is het inkomen van koningin Beatrix veel hoger dan dat van de president van Amerika.”

De Koningin ontvangt jaarlijks van het Rijk een netto-inkomen van 719.000 euro. Daarnaast ontvangt zij een vergoeding voor de kosten van materieel en personeel. Voor 2005 zijn de personeelskosten begroot op 1.427.000 euro en de materiële kosten op 1.733.000 euro. De Amerikaanse president ontvangt een salaris van 397.254 dollar per jaar. Hij heeft verder de beschikking over een ambtswoning en een buitenverblijf en ontvangt een riante onkostenvergoeding.