Aantal illegalen afgelopen jaren verder gedaald
Het aantal illegalen dat naar schatting in Nederland verblijft, is de afgelopen jaren verder gedaald. Volgens de laatste meting, van de periode 2017-2018, waren het er naar schatting tussen de 23.000 en 58.000. Dat blijkt uit cijfers van het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (WODC) die staatssecretaris Ankie Broekers-Knol dinsdag naar de Tweede Kamer heeft gestuurd.
Tijdens de vorige meting, van de periode 2012/2013, waren het er ongeveer 12.000 meer. Illegalen zijn mensen zonder rechtmatige verblijfstitel in Nederland, onder wie uitgeprocedeerde asielzoekers.
De omvang van de groep illegalen is al jaren een gevoelig punt in politiek Den Haag. In april 2015 liepen de gemoederen hierover zo hevig op dat het VVD-PvdA-kabinet er bijna over struikelde. Het heikele punt was het al dan niet toestaan van de opvang van illegalen - de bed-brood-badregeling - door gemeenten. De liberalen wilden geen opvang, omdat het valse hoop zou geven aan mensen die weigerden het land te verlaten. Als compromis kwamen er toch enkele voorzieningen waar betrokkenen worden begeleid naar terugkeer of een andere oplossing.
Broekers wijst er in haar brief vooral op dat het aantal illegalen de afgelopen twintig jaar sterk is gedaald: in 1997 ging het nog om ongeveer 194.000 mensen. De daling komt volgens de onderzoekers omdat veel zaken voor illegalen steeds moeilijker zijn geworden. Zo is er sinds 1994 een identificatieplicht en kunnen illegalen sinds 1998 geen bankrekening openen, niet beginnen aan een opleiding en geen woning huren. Verder wijst het WODC erop dat meer landen bij de Europese Unie zijn aangesloten, waardoor mensen uit die landen niet meer illegaal zijn.
Broekers is blij met de daling, maar nog niet tevreden. Ze wil het nog makkelijker maken om illegalen vast te zetten als zij bijvoorbeeld overlast veroorzaken of diefstallen plegen, maar daarna niet direct Nederland verlaten. Zij kunnen daarna maximaal zes maanden celstraf krijgen, maar het is volgens de staatssecretaris onbedoeld ingewikkeld geworden om dit uit te voeren. Ze wil uitzoeken hoe dit wordt aangepast zodat het makkelijker kan.
Eerder werd bekend dat in 2019 veel meer illegalen zijn opgepakt dan het jaar daarvoor. Toen ging het in totaal om 3565 ongewenste vreemdelingen. Dat is een stijging van bijna 30 procent in vergelijking met 2018. Illegalen die in beeld komen en geen aanvraag doen voor een verblijfsvergunning of asiel, krijgen vaak 28 dagen de tijd om te vertrekken. Wie zich hier niet aan houdt, kan gedwongen het land uit worden gezet.
