De voorstellen staan in een mobiliteitsstrategie die Timmermans woensdag in Brussel presenteert en moet leiden tot een groen, slim en betaalbaar vervoersstelsel in de EU. „Om onze klimaatdoelen te bereiken moet de CO2-uitstoot van de transportsector duidelijk omlaag”, aldus Timmermans. Hij is verantwoordelijk voor het Europese klimaatbeleid. De EU-leiders hebben al afgesproken dat de unie in 2050 klimaatneutraal moet zijn.

De strategie van de commissie gaat vergezeld van een actieplan met 82 initiatieven voor de volgende vier jaar om het transportstelsel in de EU duurzamer te maken en slimme, digitale technologieën in te zetten voor efficiënter vervoer. Reizigers moeten bijvoorbeeld gemakkelijker van verschillende, aansluitende transportmiddelen tijdens één reis gebruik kunnen maken. Ook voor goederen moet dat beter kunnen.

De commissie pleit ook voor emissievrije vliegvelden en havens, onder meer door het gebruik van duurzame brandstoffen voor vliegtuigen en schepen te bevorderen. Voor CO2-uitstoot moet betaald worden. In 2050 moeten nagenoeg alle auto’s, bussen en nieuwe zware voertuigen emissievrij zijn.

Timmermans lanceert volgende week ook nog een Klimaatpact dat „iedereen die actie voor onze planeet wil ondernemen samenbrengt”. Hij roept mensen en organisaties op klimaatambassadeur te worden om daar richting aan te geven, wetenschappelijke informatie te verspreiden en klimaatinitiatieven te steunen.

Europarlementariër Bas Eickhout (GroenLinks) vindt de gepresenteerde mobiliteitsstrategie „een stap in de goede richting”, maar mist „harde doelstellingen die cruciaal zijn voor de transitie naar een groene economie”. Zo zegt het 2030-doel van dertig miljoen uitstootvrije voertuigen op de Europese wegen volgens hem weinig. „Door de lange levensduur van auto’s is het eigenlijk heel simpel: verbied vanaf 2030 de verkoop van auto’s met een verbrandingsmotor. Japan, Groot-Brittannië en Californië spreken al over zo’n einddatum, Europa kan dit ook doen.”

Vera Tax (PvdA) is blij dat de commissie vindt dat de trein zoveel mogelijk het vliegtuig moet vervangen op korte afstanden. Dan moeten wel „grote slagen” worden gemaakt om de trein het aantrekkelijke alternatief te laten zijn voor vliegen, zoals goedkopere tickets. Ze plaatst een kritische noot bij het sociale aspect van de plannen: „Wij moeten ervoor zorgen dat de verduurzaming van de sector werkgelegenheid creëert en dat werknemers omgeschoold worden om duurzame moderne technologieën te gebruiken. Dat zie ik nog te weinig van terug in deze strategie.”