Michael F. Bird is een halve generatie jonger dan Wright. Ook hij is een begaafd nieuwtestamenticus. Hij heeft op basis van de geschriften van Wright een zeer toegankelijk en leesbaar overzichtswerk over het Nieuwe Testament geschreven.

Climax

Belangrijk is de constatering dat de genres van het Nieuwe Testament alle parallellen hebben in de Grieks-Romeinse literatuur, maar dat de inhoud ervan door het Oude Testament wordt gestempeld. Lukas sluit in zijn wijze van geschiedschrijving niet alleen aan bij hellenistische conventies van een accurate historicus, maar ook bij de geschiedschrijving van het Oude Testament. Het optreden van Jezus wordt als de climax van de heilsgeschiedenis gepresenteerd.

Duidelijk is dat beide nieuwtestamentici ten aanzien van het auteurschap van nieuwtestamentische geschriften als behoudend kunnen worden getypeerd. Zo schrijven zij alle dertien brieven die in het Nieuwe Testament op naam van Paulus staan aan Paulus toe, al zijn ze ten aanzien van de pastorale brieven voorzichtiger dan met betrekking tot de brieven aan de gemeenten van Efeze en Kolosse, brieven die zij situeren tijdens Paulus’ derde zendingsreis. Alleen ten aanzien van de tweede brief van Petrus vragen zij zich af of deze metterdaad door de apostel is geschreven, maar ook dan laten zij ruimte voor hen die daaraan wel willen vasthouden.

Nadat zij hebben aangegeven waarom zij het Nieuwe Testament zowel literair, historisch als theologisch willen bestuderen, gaan de auteurs vervolgens in op de wereld waarbinnen het Nieuwe Testament ontstond. Daarna geven ze weer dat met de komst en het optreden van Jezus het Koninkrijk van God begon. Diepgaand worden het leven, de prediking, de kruisdood en de opstanding van Jezus geanalyseerd. De visie van Barth dat onderzoek naar de historiciteit van wat Jezus deed en zei, onjuist is en irrelevant, wijzen ze van de hand. En dat terecht. De evangeliën zijn geschreven vanuit de overtuiging dat zij weergaven wat Jezus tot stand had gebracht in de totaliteit van Zijn leven, dood, opstanding en het onderwijs dat Hij gaf.

Onderbelicht

Na het deel over Jezus worden het leven en de theologie van Paulus verkend. Gematigder dan Wright aanvankelijk deed ontvouwen de auteurs ten aanzien van de rechtvaardiging het nieuwe perspectief op Paulus. Ik blijf mijn bezwaren houden. Belangrijke noties blijven onderbelicht of achterwege. Ik denk met name aan de relatie tussen de rechtvaardiging en de verlossing van de toekomende toorn. Alle waardevolle noties van het nieuwe perspectief kunnen binnen het oude perspectief worden geplaatst, maar het omgekeerde is niet het geval.

Na de brieven van Paulus worden de algemene brieven en Openbaring aan de orde gesteld. Ten aanzien van het duizendjarige rijk wordt zowel de chiliastische als de augustijnse visie weergegeven. De auteurs maken geen nadrukkelijke keuze maar laten wel doorschemeren dat de augustijnse visie beter past bij de structuur van Openbaring 20. Als Babel verdwijnt, verschijnt het nieuwe Jeruzalem.

Ik kan de door Wright en Bird geschreven inleiding niet anders dan als indrukwekkend typeren. De auteurs zijn deskundig op elk van de drie gebieden die zij aan de orde stellen en die feitelijk geïntegreerd aan de orde komen. Deze grote deskundigheid heeft wel het gevaar in zich dat de lezer de auteurs klakkeloos gaat volgen. Wat kennelijk onderbelicht blijft is de boodschap van het Nieuwe Testament over de toekomende toorn. De auteurs benadrukken heel sterk de continuïteit die er zal zijn tussen de toekomende wereld en deze wereld. Dat het oordeel dat de komst van de nieuwe schepping inleidt, ook scheiding betekent wordt niet ontkend, maar wordt veel te weinig uitgewerkt. Het is goed dat de lezer zich dat realiseert.

The New Testament in Its World. An Introduction to the History, Literature, and Theology of the First Christians, N. T. Wright en Michael F. Bird; uitg. SPCK/Zondervan; 988 blz.; £ 40