Na 15 maart werd alles anders, zegt boswachter Henk Ruseler. „Allerlei activiteiten die we hadden bedacht, moesten we ineens schrappen vanwege de coronamaatregelen.” Zo werd er een concert van het orkest van de Koninklijke Luchtmacht voor de vijver van het jachthuis afgelast. Jubileumrondleidingen door vertrekken in het gebouw die tijdens de reguliere rondleiding worden overgeslagen, gingen evenmin door. „In die kleinere ruimtes is het met een groep moeilijk anderhalve meter afstand houden.”

De laatste twee maanden van het jaar wordt toch nog stilgestaan bij het jubileum. Zo zijn er themarondleidingen door een paar grotere vertrekken en de tuinen van het jachthuis. Langs het Berlagepad rond de vijver komt een fototentoonstelling over geschiedenis en architectuur te staan. En op een paar avonden wordt alle verlichting in het gebouw ontstoken. „Woensdag was dat voor het eerst. Een prachtig gezicht, dat warme licht in de avondschemering”, aldus Ruseler.

Jachthuis Sint Hubertus is een ontwerp van de bekende architect Hendrik Petrus Berlage. Anton en Helene Kröller-Müller, de grondleggers van De Hoge Veluwe, wilden een representatief buitenverblijf om zakenrelaties en andere gasten te ontvangen. Berlage ontwierp ook het gehele interieur, veel gebruiksvoorwerpen –tot aan het bestek toe– en de bijbehorende tuin en vijver.

Geglazuurde bakstenen kenmerken het jachthuis. Verder liet Berlage bewust veel constructieve elementen zichtbaar. In zijn ontwerp verwerkte hij de legende van Sint Hubertus. De plattegrond van het pand heeft de vorm van een gewei. Een kruis in het metselwerk van de toren symboliseert het lichtend kruis in het gewei van het Hubertushert.

Opvallend is de symmetrie van het gebouw. Met één uitzondering, zegt Ruseler. „Het erkertje dat Helene Kröller-Müller wenste om vanuit haar werkkamer zicht op de vijver te hebben. Berlage wilde die uitbouw niet, wat het einde van de samenwerking betekende. Architect Henry van de Velde, die later het Kröller-Müller Museum ontwierp, rondde de bouw af. Met erkertje.”

Na de overdracht van het landgoed aan Stichting Het Nationale Park De Hoge Veluwe bewoonde het echtpaar Kröller-Müller het jachthuis nog enige tijd. Toen in de Tweede Wereldoorlog het museum in gebruik was als noodhospitaal, verbleven de verpleegsters in het gebouw. In 1946 werden er de eerste onderhandelingen over de onafhankelijkheid van Indonesië gehouden. In de jaren zestig bereidden ambtenaren in het pand de btw-wetgeving voor.

Tegenwoordig wordt het jachthuis gebruikt voor bijzondere bijeenkomsten en de ontvangst van speciale gasten. Verder heeft het een museale status. Ruseler: „Alles in het gebouw is behoorlijk kwetsbaar. Bij rondleidingen vragen we dan ook speciale slofjes aan te trekken. Dan worden de kostbare tegeltjes in de vloeren niet beschadigd.”

In de beleving van de boswachter heeft het jachthuis wat weg van een klooster. „Het geeft mij het gevoel van ingetogenheid. Maar door de kleuren van de stenen en zichtbare materialen heeft het gebouw ook een enorme grandeur. Berlage leverde een meesterstuk af.”

Ruseler wijst op de technische snufjes in het jachthuis. „Voor die tijd hoogstandjes. Centrale verwarming, op oliestook, een centraal uurwerksysteem, een centraal stofzuigsysteem, een elektrische lift, schuiframen en elektrische verlichting. De Kröller-Müllers hadden daarmee in 1920 echt een huis voor de toekomst.”