Wells ziet sociaal ondernemen als een nieuw weg voor de kerk die door de secularisatie aan de rand van de maatschappij is terechtgekomen. Zo kan de gemeente zich financiële ruimte verschaffen voor haar voortbestaan. Tegelijk krijgen mensen aan de rand van de samenleving kansen en kan het missionaire werk uitbreiden.

De predikant heeft gemerkt dat deze nieuwe koers ook een nieuwe vorm van gemeenteleven stimuleerde. De gemeente werd breder, „een gemeenschap van hoop die de kerk en de maatschappij opnieuw uitvindt aan de hand van compassie, commercie, cultuur en gemeenteleven.”

Wells vindt dat de kerk niet langer scheiding kan maken tussen het geestelijke en het materiële. Door op een gebalanceerde wijze sociaal te ondernemen, kan zij laten zien wat actief geloof in deze tijd betekent.

Aanknopingspunten

Hoewel het boek vooral toegesneden is op de Engelse situatie, biedt het volop aanknopingspunten voor de kerk in ons land. Ook hier kennen we immers gemeenten die inkomsten verkrijgen uit commerciële bronnen. Het verschil is echter dat Wells dit niet ziet als iets naast het gemeenteleven, maar als deel ervan. Hij plaatst dit in een theologisch kader, zodat het als nieuwe weg voor de kerk kan dienen.

Na een stevige inleiding zet hij zijn visie in zes hoofdstukken uiteen, geregeld met originele opmerkingen. Wat hij schrijft over zegen en gevaren van liefdadigheid is leerzaam voor alle goededoelenorganisaties. Zijn sociale bewogenheid spreekt aan, evenals zijn nadruk op Bijbelkennis en gebed. Het St. Martinmodel is echter wel erg dominant. Bij zijn uitleg van Schriftplaatsen gaat Wells soms kort door de bocht en wordt die naar zijn opvattingen toegesneden.

Wells maakt ook keuzes waarin ik hem niet kan volgen. Hij kiest voor een kerkzijn „waarin de redding voor enkelen niet langer centraal staat, maar een waarin het missionaire werk van de kerk gericht is op de hele wereld in de breedste zin van het woord.” Het Mission Statement voor de kerk is: „Het leven in al zijn overvloed leven” en discipelschap betekent: „je thuis voelen in dat overvloedige leven.”

Overboord

Wanneer je zo het roer omgooit, gaat er ook het nodige overboord. Zonde is niet langer schuld, maar „een belemmering van dat overvloedige leven.” Het geloof in de hel en de eeuwige zaligheid is een gepasseerd station. Verlossing betekent „dat we Gods bedoeling begrijpen om in relatie met Hem te leven en onze relatie met elkaar en met de schepping te bevorderen.” En: „De kerk is geroepen om de schepping te vieren, van cultuur te genieten en te delen in het bloeiende leven.” Het is de bedoeling om „gemeenschappen te vormen wier gewoonten en praktijken het leven van Gods Koninkrijk anticiperen en uitdrukken.”

De nadruk op het sociale kant van het geloof heeft gevolgen voor de prediking. „Een Evangelie dat pleit voor een persoonlijk geloof, dat toegang tot een nog komende hemel garandeert en dat de nadruk legt op individueel discipelschap, spant samen met de sociaaleconomische ontmanteling van gemeenschap en verbondenheid. Een evangelie daarentegen dat verlangt naar een hemel op aarde, dat gebouwd is op wederkerige solidariteit, dat de gaven ontdekt in de vreemdeling en dat tot zegen probeert te zijn voor de hele maatschappij – zo’n evangelie biedt de wereld wat die het hardst nodig heeft.” Bij alle goeds dat het boek biedt, kan deze nieuwe weg voor de kerk daarom helaas niet de juiste zijn.

Boekgegevens

De toekomst die groter is dan het verleden. Een nieuwe weg voor de kerk, Samuel Wells; uitg. KokBoekencentrum; 208 blz.; € 19,99