„Nederland mist goed begrip van bossen”
Met interesse en stijgende verbazing over de heersende onwetendheid volgt de Deen Jens Wolf de Nederlandse koers rond biomassa.
Dat er dinsdag een rondetafelgesprek was in de Tweede Kamer, heeft Wolf, directeur van het Deense Enviva, zelfs op het netvlies. Enviva is ’s werelds grootste producent van industriële houtpellets, met name werkzaam in de Verenigde Staten.
Wat heeft de discussie in Nederland nodig?
„Allereerst meer begrip van bossen en houtbouw in het algemeen. Dat die kennis er beperkt is, ligt mogelijk aan het feit dat er relatief weinig bos is en de meeste mensen niet weten hoe bosbouw werkt. Het is nu eenmaal een feit dat je in productiebossen, waaruit hout komt voor meubels, gebouwen en meer, veel afvalhout overhoudt. Dat hout is uitermate geschikt voor het opwekken van bio-energie.
Daarnaast ontbreekt er een goed zicht op de alternatieven. Voor een duurzame elektriciteitsmix in de toekomst heb je naast wind en zon een stabiele energiebron nodig, dan kom je al snel uit bij biomassa.”
Aan welke duurzaamheidseisen voldoet houtachtige biomassa van Enviva?
„Wij garanderen CO2-besparing. Onze biomassa komt alleen uit bossen waarvan de koolstofvoorraad gelijk blijft of groeiende is. Alleen dat is in mijn ogen goede biomassa. Om daarover transparant te zijn hebben we een track-and-tracesysteem opgezet. Zodat alle materiaal te herleiden is tot een specifiek bos.
Wij zijn ervan overtuigd dat wat wij doen duurzaam is. Dat komt doordat er strenge duurzaamheidscriteria gelden, behalve voor de CO2-voorraad ook voor onder meer de bescherming van natuur, biodiversiteit en waterkwaliteit.”
Kunt u garanderen dat er geen complete bomen in uw shredders tot pellets worden verwerkt?
„Nee, dat kan ik niet. Omdat dat afhangt van je definitie van een complete boom. Wel kan ik garanderen dat we alleen laagwaardig hout gebruiken dat wat niet bruikbaar is voor spoorwegbielzen, meubels of timmerwerk. Dus misvormd of verkleurd hout. Takken of kleine boompjes van uitdunningen.”
Doet u de kaalslag in het zuidoosten van de VS en de Baltische staten daarmee af als een fabel?
„Omdat we werkzaam zijn in de VS kan ik alleen daarover met grote zekerheid iets zeggen, maar ik schat in dat hetzelfde geldt voor de Baltische staten. Als mensen plaatjes zien van kaalgekapte vlakten kan ik me voorstellen dat ze dat eng en alarmerend vinden. Echter, die beelden zijn niet wat het lijkt. Nadat een productiebos wordt aangeplant, vindt daar regelmatig uitdunning plaats. Na ongeveer dertig jaar zijn de volwassen bomen geschikt als timmerhout en vindt er een volledige oogst plaats. Je kunt dat vergelijken met een boer die zijn graan oogst.”
Snapt u de bezorgdheid over ontbossing als de energieproductie uit biomassa flink zou groeien?
„Die zorg deel ik. Daarom zijn duurzaamheidscriteria ook zo belangrijk. Tegelijk is het zo dat we sowieso een groei van houtproductiebossen kunnen verwachten omdat staal, cement en plastic vervangen worden door hout. Dat betekent automatisch dat er flink meer biomassa beschikbaar komt voor de productie van energie.”
Biomassadebat in een notendop
De discussie over biomassa spitst zich in Nederland toe op houtachtig materiaal dat in elektriciteitscentrales verdwijnt. Meestal gaat het daarbij om pellets – fijngeperste houtkorrels, niet te verwarren met pallets.
Het gebruik van biomassa zou ten koste gaan van bossen en dus minder duurzaam zijn dan gezegd. Vlak voor de zomer laaide het biomassadebat hoog op. Zo kwam door een advies van de SER houtachtige biomassa voor elektriciteitscentrales in het verdachtenbankje terecht.
Deze zomer kwam ook naar buiten dat Nederland dit jaar voor minstens 100 miljoen euro duurzaam opgewekte energie aankoopt uit Denemarken. Via een boekhoudkundige truc kan ons land daarmee toch voldoen aan de Europese eisen.
Nu is het echter zo dat de duurzame-energiemix van Denemarken –net als de Nederlandse overigens– zwaar leunt op biomassa. Criticasters gingen met dat feit aan de haal en stelden dat Nederland via de achterdeur alsnog niet-duurzame energie binnenhaalden.
In Denemarken voldoet biomassa aan strenge criteria. In de Deense klimaatwet komt ook een duurzaamheidskader rond biomassa.