Het virus komt vooral voor bij vogels en wordt overgebracht door muggen. Wanneer mensen besmet raken, worden zij meestal niet ziek. Zo’n 80 procent krijgt helemaal geen klachten, 20 procent krijgt milde symptomen zoals koorts en griepachtige klachten. In uitzonderlijke gevallen kan een infectie leiden tot ernstige neurologische klachten.

Het westnijlvirus heeft zich de laatste tientallen jaren verspreid over grote delen van de wereld, waaronder Zuidoost- en Centraal-Europa en Duitsland.

Muggen raken geïnfecteerd doordat zij zich voeden op besmette vogels. Daarna verspreiden deze muggen het virus naar andere vogels en soms ook naar mensen en andere zoogdieren, zoals paarden. Het virus wordt niet via muggen van mens naar mens of van mens naar dier overgebracht.

De grasmus is een broedvogel. Grasmussen arriveren in april en vertrekken in de nazomer weer naar Afrika. Omdat de grasmus positief is getest in de zomer, is het volgens het RIVM zeer waarschijnlijk dat deze mus het virus in Nederland heeft opgelopen. Dezelfde vogel was in het voorjaar ook gevangen en negatief getest.