Overheid hoeft terugdringen gevaren messenbezit niet alleen op te lossen
De maatschappelijke en politieke discussie over een eventueel uitgebreider messenverbod in Nederland kan nog wel even duren, want haken en ogen. Het besluit van winkelketen Action geen messen meer te verkopen aan jongeren onder de 16 jaar, is een mooi voorbeeld van hoe zaken ook zonder overheidsingrijpen kunnen worden verbeterd of opgelost.
Het verhaal is voor iedereen te volgen. Een wijkagent in Zaandam trekt aan de bel bij zijn meerderen. Het is hem opgevallen dat verschillende jongeren in zijn wijk met een mes van Action op zak lopen. Geen aardappelschilmesje, maar een flink keukenmes. Het wapen wordt bij woordenwisselingen uit de zak gehaald.
Dat het gevaar van vreselijke incidenten dan al levensgroot op de loer ligt, is helder. Het feit dat het dragen van een keukenmes op zichzelf niet verboden is, doet daar niets aan af.
De politieleiding neemt contact op met Action, de winkelketen toont meer dan begrip en besluit landelijk in te grijpen. Donderdag werd duidelijk dat dit al enige maanden geleden is gebeurd. Bij de messen in alle 400 winkels hangt een bordje waarop staat dat deze alleen vanaf 16 jaar te verkrijgen zijn en bij de kassa gaat ook nog eens een belletje rinkelen: dit is een mes, vraag klant naar leeftijd.
Hoe groot het messenprobleem is in Nederland, is niet helemaal helder. De politie registreert steekincidenten, maar de manier waarop is niet eenduidig genoeg om precieze aantallen te kunnen noemen.
Dat messenbezit kan leiden tot ellende, is wel duidelijk. Regelmatig vragen burgemeesters hier aandacht voor, niet zelden als er minderjarigen bij betrokken waren. Met name in uitgaansgebieden gaat het met grote regelmaat fout en komen er zelfs mensen om nadat ze gestoken zijn.
De wet aanpassen kan zeker helpen om Nederland veiliger te maken. Stiletto’s en vlindermessen zijn nu al voor iedereen verboden, evenals (opvouwbare) messen langer dan 28 centimeter. Van andere messen –zwaarden, sabels– is het bezit niet strafbaar, maar ze mogen in de publieke ruimte niet openlijk worden getoond. Maar wat te doen met een stanleymes, bijvoorbeeld? Zo’n mes kan levensgevaarlijk zijn.
Het is begrijpelijk dat de politiek niet snel een pasklaar antwoord heeft. Een mes kan immers ook gewoon nuttig worden gebruikt. Wegkijken is evenmin de manier. Heldere en handhaafbare regelgeving die de veiligheid ten goede komt, is broodnodig.
Maar een nuchter-verstand-melding van een agent in Zaandam blijkt dus ook zoden aan de dijk te zetten. De politie zegt de resultaten van de actie van Action al te zien en bedankte de winkelketen donderdag in een Facebookbericht.
Messenbezit reguleren ligt deels op het bordje van de overheid. Maar als de maatschappij een beetje meewerkt zoals die wijkagent, snijdt het mes zomaar aan twee kanten.