De in Nunspeet wonende gepensioneerde radioloog Van der Meiden (77) had al heel wat Bijbelcommentaren op de plank staan. Tussen al die verklaringen stond ook het commentaar van Matthew Henry. „Veel Bijbelverklaringen vond ik tamelijk technisch, te theologisch en te geleerd. En Henry vond ik nogal uitgebreid en wijdlopig.”

In Schotland vond Van der Meiden een compleet exemplaar van het Bijbelcommentaar van de achttiende-eeuwse theoloog Thomas Scott. Dat was precies waarnaar hij had gezocht. In 2006 nam hij het besluit om het commentaar van Scott in het Nederlands te vertalen. Over een paar weken is het in twee delen (samen 4600 pagina’s) verkrijgbaar.

Van der Meiden heeft aan het vertaalwerk goede herinneringen overgehouden: „Terwijl ik Scott las, heb ik God beter leren kennen, heb ik ook mezelf beter leren kennen en verkreeg ik meer kennis van de Heilige Schrift. Je kunt bij Scott merken dat hij biddend en mediterend de Bijbel heeft gelezen en verklaard. Ik heb fascinerende dingen gevonden. Er ging een wereld voor mij open.”

Tekstverwijzingen

Wat Van der Meiden bij Scott opviel, was vooral de hoeveelheid tekstverwijzingen. Niemand heeft ze ooit geteld, maar hij schat dat Scott in zijn commentaar zo’n 70.000 tekstverwijzingen geeft. „Scott was als anglicaans theoloog in zijn jonge jaren behoorlijk vrijzinnig. In een moeilijke periode van zijn leven heeft hij drie jaar lang geworsteld om van die vrijzinnigheid af te komen. Daarbij heeft hij de hele Bijbel doorgeploegd en ontdekte hij dat het calvinisme, dat hij voorheen zo had veracht, de ware Bijbelse leer was. Daarom hechtte Scott zoveel waarde aan de Bijbeltekst, vandaar die grote hoeveelheid tekstverwijzingen. Wat hij geloofde, moest in de Bijbel kunnen worden aangewezen. Hij geloofde in de verbale inspiratie van de Bijbel. Woord voor woord was ingegeven door God.”

Praktische opmerkingen

Het tweede dat Van der Meiden in Scott waardeert, is dat die na ieder hoofdstuk een groot aantal praktische opmerkingen maakt. „Daarin maakt hij, zeg maar, de toepassing op de Bijbeltekst. Hij ontvouwt leerstellige en bevindelijke aspecten, gericht op de praktijk van het geloofsleven. Dat doet hij niet in de verklaring zelf, maar heel bewust los daarvan. Hij houdt de uitleg en de toepassing gescheiden. Scott doet recht aan de Bijbeltekst en geeft daarnaast voedsel voor het hart.”

Scott streed in zijn dagen tegen opvattingen die de mens maar lijdelijk maakten, zegt Van der Meiden. „Men luisterde graag naar zijn preken als het ging over de leer, maar velen haakten af als het ging over de praktische uitwerking in hun leven. Wie niet uitverkoren was, kwam er nu eenmaal niet. En wie wel uitverkoren was, kwam er toch wel. In de zaken van het geestelijk leven hoefde niemand zijn best te doen, niemand hoefde goede werken te doen, want geen mens kan iets toedoen aan zijn eigen zaligheid. God moest het geven. Dat gaf bij velen een slordige levenswandel, waar Scott zeer tegen gewaarschuwd heeft.

Hij stimuleerde om heilig voor God te leven, in de zin van: „Werkt uw zaligheid met vreze en beven.” Dat aspect vind je ook in zijn commentaar terug. De boodschap van Gods soevereiniteit komt niet in mindering op de verantwoordelijkheid van de mens en op de plicht om een godzalig leven te leiden.”

Wie zullen geïnteresseerd zijn in het Bijbelcommentaar van Thomas Scott?

„De doelgroep is de conservatieve kant van de orthodoxie, of anders gezegd: de geïnteresseerde Bijbellezer, die leest om gesticht te worden, die onderzoekt om onderwezen te worden in de heilgeheimen van het zalig worden.”

Wat voegt Scott toe aan de vele Bijbelcommentaren die er al zijn?

„Scott lijkt op Matthew Henry, is even pastoraal als hij, maar hij brengt de dingen bondiger en overzichtelijker. Scott geeft rust aan de ziel.”

Bijbelverklaring Thomas Scott

Thomas Scott leefde van 1747 tot 1821 in Oost-Engeland. Hij was predikant in de Anglicaanse Kerk, een vriend van John Newton en grondlegger van de evangelische zendingsorganisatie Church Mission Society. In de jaren tachtig van de achttiende eeuw begon hij met het schrijven van zijn ”Commentaar op de hele Bijbel”, eerst in 174 wekelijkse edities, later samengevoegd in de zesdelige serie ”A Family Bible with Explanatory Notes, Practical Observations and Copious Marginal References”. Zijn Bijbelverklaring bevat de gehele Bijbeltekst, aangevuld met een verklaring per Bijbelboek, dwarsverwijzingen naar andere Bijbelteksten en praktische opmerkingen.

Over een paar weken verschijnt de Nederlandse vertaling, de ”Bijbelverklaring van Thomas Scott”. Het boekwerk is voorzien van een inleiding van dr. P. de Vries (uitg. Royal Jongbloed, Heerenveen; € 275,00).