Kabinet eens over extraatjes in begroting
Het kabinet heeft de eindejaars-update van de begroting klaar, en die bevat een flink aantal extraatjes. Vooral voor de stikstofcrisis, het onderwijs en de strijd tegen ondermijnende misdaadbendes trekt het kabinet de portemonnee.
Het kabinet presenteert traditioneel op 1 december de najaarsnota, de laatste tussenstand van de overheidsfinanciën voordat het boekjaar 2019 wordt afgesloten. Dan wordt ook duidelijk hoe wordt omgegaan met mee- en tegenvallers, en worden eventuele extraatjes verdeeld.
Duidelijk is al dat het kabinet genoeg financiële ruimte heeft om op sommige terreinen heel wat meer te investeren dan het zich op Prinsjesdag 2018 had voorgenomen. De afgelopen weken werd al circa 1 miljard euro aan extra uitgaven aangekondigd. Dit geld gaat vooral naar de prangende maatschappelijke problemen.
De aanpak op de korte termijn van de stikstofcrisis, die voor grote problemen zorgt bij de woningbouw en wegenaanleg, is de grootste post. Daarvoor zet het kabinet 500 miljoen euro opzij, waarvan de helft voor natuurherstel.
Onderwijsminister Arie Slob kon leraren een extra financiële impuls beloven. Voor het primair en voortgezet onderwijs trekt het kabinet 460 miljoen euro uit, onder meer om de werkdruk aan te pakken. Het geld is grotendeels eenmalig, en kan daarom niet worden gebruikt om salarissen te verhogen. Een klein deel - 16,5 miljoen euro voor het speciaal onderwijs - is wel structureel. Tot tevredenheid stemt dat het extraatje nog niet, de onderwijsbonden vinden dat er meer structureel geld moet komen en staakten begin deze maand alsnog.
Ook sociale advocaten dreigden begin januari te staken vanwege een tekort aan geld in de rechtsbijstand. Hoewel de verantwoordelijke minister lang voet bij stuk hield, kwam hij vorige week toch over de brug met een bedrag van 73 miljoen voor de sociale advocatuur. De komende weken moet blijken of er na de jaarwisseling toch genoeg sociaal advocaten beschikbaar zijn.
Justitie krijgt daarnaast een extra potje van 110 miljoen euro voor de bestrijding van zware, georganiseerde misdaad die de samenleving ondermijnt. Het geld wordt ook ingezet voor beveiliging van rechters, officieren van justitie en advocaten. Die is opgeschroefd na de moord in september op advocaat Dennis Wiersum, die de kroongetuige in een groot liquidatieproces bijstond.
