Column: ”Fijn dat u en jij er bent”, dat klinkt gewoon fout
Hebt u dat ook? Dat u de kriebels krijgt als u een vriendelijke ambtsdrager hoort zeggen: „Welkom allemaal, wat fijn dat u en jij er bent”? Ik wel. Niet omdat ik zo’n zinnetje niet aardig of vriendelijk vind, en ook niet omdat ik me dan niet welkom voel. Puur en alleen vanwege dat ongemakkelijke ”u en jij”.
Soms denk ik: het is typisch voor bepaalde kerkelijke kringen. Evangelischen gaan makkelijk in de jij-vorm, en bevindelijken houden graag wat meer afstand met de u-vorm of de oude gij-vorm. Maar de groep die zich daartussenin bevindt, kan niet kiezen. Die wil de jongeren er enorm bij betrekken, maar wil ook niet zomaar breken met de oude kerkelijke cultuur waarin de u-vorm gebruikelijk is. En om iedereen te vriend te houden spreekt men in deze kringen graag van ”u en jij”.
In dergelijke gemeenten staat bijvoorbeeld op de kerkelijke website: „U en jij bent van harte welkom in onze kerk”, of: „We hopen dat u en jij de weg vindt naar ons kerkgebouw” of: „Wat vinden u en jij van ons programma?”
Je ziet meteen dat het nog zo makkelijk niet is om zulke zinnen grammaticaal correct neer te schrijven. Is het nou ”U en jij bent” of ”U en jij zijn”? Is het ”Wat vinden u en jij” of ”Wat vindt u en jij?” Het gebeurt allemaal door elkaar, en het klinkt allemaal even fout. Dat is wat mij betreft de voornaamste reden om zulke constructies te mijden. Je wilt buitenstaanders toch niet meteen de indruk geven dat kerkmensen niet bijster intelligent zijn en zelfs geen correcte zinnen kunnen maken.
Maar er is meer. Je hoeft maar even te googelen op ”u en jij” en ”websites” en je vindt allerlei tips van marketingstrategen over het gebruik van de u- en jij-vorm in communicatie. Wat werkt beter als je klanten wilt benaderen? Wanneer moet je een informele toon gebruiken, wanneer een formele?
Het antwoord op zulke vragen verschilt per bedrijf, per instelling, per website. Als je een gezellige sfeer wilt creëren en mensen een familiegevoel wilt bezorgen, ligt het voor de hand dat je ”jij” gebruikt. Als je serieuze informatie wilt verschaffen of bepaalde regels wilt uitleggen, is ”u” weer beter. Maar over één ding zijn de kenners het eens: Gebruik ”u” en ”jij” nooit door elkaar, want als je dat doet, voelt niemand zich aangesproken. Geen vlees en geen vis, zo’n soort gevoel krijg je dan.
Er moet dus gekozen worden. Maar hoe? Zelf kies ik voor ”u”, want de dingen van de kerk hoeven wat mij betreft niet populair of kinderlijk gebracht te worden (tenzij ze speciaal voor kinderen bedoeld zijn). Maar misschien kiest u en jij wel anders.
