Column (prof. dr. H. J. Selderhuis): Religie is overal en altijd
Ook in de zomerperiode was religie veel in het nieuws. Daar was het bericht dat een bekende Amerikaanse evangelical niet alleen bij zijn vrouw maar ook bij zijn geloof weggaat. En daar was de publieke discussie over de vraag wie wel en wie niet het boerkaverbod gaat handhaven. En ook het verslag van een grote internationale conferentie over religieuze vrijheid kan genoemd worden. En dat zijn nog slechts enkele van de berichten van deze zomer.
Het is al met al toch wel wat merkwaardig, want religie staat enerzijds hoog op de agenda en anderzijds onder zware druk. Er is veel belangstelling voor religie maar deze wordt door velen ook als iets gevaarlijks ervaren. In deze situatie is het van belang dat er met kennis van zaken over religie gesproken wordt en juist daar zit een probleem. Ook door christenen worden bijvoorbeeld islamieten nogal al eens neergezet –of beter weggezet– als potentiële terroristen of in ieder geval als mensen die je maar beter uit de weg kunt gaan en goed in de gaten moet houden.
De theoloog Hans Küng heeft zich veel met de wereldreligies beziggehouden vanuit de overtuiging dat het tot een betere onderlinge verstandhouding moet komen. Zijn grote en zeer interessante boek over de islam is onlangs in een nieuwe en uitgebreide versie verschenen. (”Islam”, Hans Küng; uitg. Herder; 872 blz.; € 110). Zijn idee is dat als je de wereld wilt begrijpen, je de islam moet kennen, en dat geldt zeker als je iets wilt doen aan vrede in Europa. Hij zegt overigens hetzelfde richting islamieten als het gaat om kennis van het christendom. Kennis bevordert wederzijds begrip. Dat is de leus van het onderzoeksproject ReIReS (reires.eu) waar de Theologische Universiteit Apeldoorn aan deelneemt, en het is de gedachte achter de oprichting van de European Academy of Religion, waar gelet op het grote aantal deelnemers behoefte aan was.
Je hoeft je eigen geloofsovertuiging niet te verloochenen om het gesprek met een andere religie aan te gaan. Integendeel. De ander verwacht juist dat ik wat mijn geloof betreft net zo overtuigd en gedreven ben als zij of hij. Maar die ander mag ook verwachten dat ik weet wat zijn of haar overtuiging is en dat ik mij in het geloof van die ander verdiept heb. Kennis bevordert begrip maar bevordert ook gesprek, en bevordert ook de kracht van het getuigen.
Religie zal als thema niet van de agenda verdwijnen maar juist steeds belangrijker worden. Dat betekent nieuwe kansen voor de kerk en de christen.